گرچه پیش از این معلوم شده بود که تلقیح سالانه واکسن آنفلوانزا می تواند به شما کمک کند تا از خودتان در برابر تاثیرات آزار دهنده ویروس آنفلوآنزا محافظت کنید. اما بررسی های اخیر نشان می دهد که تزریق واکسن آنفلوآنزا علاوه بر جلوگیری از بیماری فصلی، احتمال بروز سکته قلبی و مغزی را به میزان 50 درصد کاهش می دهد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، یکی از مهمترین دلایل بروز انواع بیماری های قلبی و عروقی، عفونت دستگاه تنفسی است که بیماری آنفلوآنزا و بیماری های شبه آنفلوآنزا، شایع ترین علل آن محسوب می شوند.
محققان کانادایی در این بررسی 6700 بیمار با میانگین سنی 67 سال مورد آزمایش قرار گرفتند که نیمی از آنان در مقابل آنفلوآنزا واکسینه شده بودند؛ همچنین نیمی از این افراد سابقه بیماری قلبی وعروقی داشتند.
داوطلبان به مدت هشت ماه تحت نظر قرار گرفتند، درنهایت نتایج حاکی از آن بود که احتمال بروز سکته و بیماری های قلبی در این افراد حدود 50 درصد کاهش پیدا کرده است.
پزشکان به تمام افراد و به خصوص سالمندن توصیه می کنند که از واکسن آنفلوآنزای فصلی استفاده کنند؛ البته مشاوره با پزشک معالج، قبل از اقدام به واکسیناسیون ضروریست.
بیماری قلبی، مهمترین عامل مرگ و میر در سراسر دنیاست.
نتایج کامل این تحقیقات در شماره اخیر نشریه The Journal of the American Medical Association به چاپ رسیده است .
آنفلوانزا ویروسی است که هرسال تغییر ماهیت می دهد، در یک سری از افراد باید هرساله این واکسن تزریق شود تا مانع ورود ویروسهای جدید به بدن شوند.
دو نوع واکسن آنفلوانزا وجود دارد، واکسن سه ظرفیتی غیر فعال TIV که از سال 1940 در دسترس بوده و از راه عضلانی تزریق می گردد و در حال حاضر محتوی سه نوع ویروس پنومونی کشنده ی آنفلوانزای َ(A(H1N1 و(A(H3N2 و نوع B می باشد. فقط واکسن های غیر فعال subunit و Split-virus در دسترس هستند. ویروس های واکسن در جنین تخم مرغ رشد داده می شوند و محصول نهایی محتوی باقی مانده پروتئین تخم مرغ می باشد. TIV با تیمروسال به عنوان نگهدارنده ( در ویالهای چند دزی) و در فرمولاسیون های بدون نگهدارنده و تقلیل یافته در دسترس مي باشد.
واکسن زنده ی ضعیف شده ی آنفلوانزای LAIV در سال 2003 برای استفاده در آمریکا مورد تایید قرار گرفت که محتوی همان سه نوع ویروس مورد استفاده در TIV می باشد. این ویروس ها سازگار با سرما هستند و به طور موثر در مخاط ناز و فارنکس تکثیر می یابند. ویروس های این واکسن درجنین تخم مرغ رشد داده شدند و محصول نهایی محتوی باقی مانده ی پروتئین تخم مرغ می باشد. واکسن در واحد اسپری تک دزی ارائه شده و نصف دز به داخل هر سوراخ بینی اسپری می شود. LAIV محتوی تیمروسال یا هر نگهدارنده ی دیگر نمی باشد.LAIV فقط برای استفاده ی افراد سالم غیر باردار 2 تا 49 سال مورد تایید است. کودکان واکسینه شده می توانند تا 3 هفته ویروس واکسن را از طریق ترشحات نازوفارنکس دفع نمایند. یک نمونه از انتقال ویروس واکسن در اثر تماس ثابت شده است. ویروس های منتقله خصوصیت زنده ی ضعیف بودن، سرما دوستی و حساسیت به دما را حفظ می کنند. فروانی دفع ویروس های سوش واکسن توسط افراد 49-5 ساله مشخص نشده است.
ایمنی زایی و اثر بخشی واکسن
واکسن TIV
در اهداف كاربردي، ایمنی پس از واکسیناسیون واکسن غیر فعال آنفلوانزا کمتر از یک سال است كه دليل آن كاسته شدن آنتی بادی تولید شده توسط واكسن و دریفت آنتی ژنیک ویروس های آنفلوانزای در گردش است.
اثر بخشی واکسن آنفلوانزا با ميزان تشابه گونه (های) واکسن با گونه در گردش و سن و وضعیت سلامت دریافت کنندگان تغيير مي كند. موقعی که گونه واکسن مشابه با گونه ی در گردش است تاثیر محافظت واکسن بر عليه بيماري، در واکسینه شده های سالم کمتر از 65 سال بالای 90% است با این حال واکسن در افراد 65 ساله و بیشتر فقط 40-30 % در پیشگیری از بیماری موثر است. هر چند واکسن در پیشگیری از بیماری در بین افراد مسن بسیار موثر نیست اما در پیشگیری از عوارض و مرگ و میر بیماری موثر است. در اين افراد 60-50 درصد در جلوگیری از بستری شدن در بیمارستان و 80% در جلوگیری از مرگ و میر موثر است. در طغیان آنفلوانزای سال های 1983-1982 میشگان، در ساکینن واکسینه نشده ی خانه های سالمندان احتمال مرگ نسبت به ساکنین واکسینه شده 4 برابر بیشتربود.
واكسن LAIV
LAIV درگروه هایی ازکودکان و بالغین سالم آزمایش شده است. در يك كارآزمايي تصادفی دو سویه کور کنترل شده با پلاسبو( دارونما) درکودکان سالم 84-60 ماهه اثر بخشی واكسن سه ظرفیتی LAIV در برابر آنفلوانزای تایید شده باکشت در طي 2 فصل آنفلوانزا ارزیابی شد. در سال اول که واکسن و گونه های ویروس در گردش به خوبی با هم همسان بودند اثر بخشی در مقابل آنفلوانزای قطعي ( تائيد شده باکشت) 87 % بود. در سال دوم که گونهA در واکسن با گونه ها ی در گردش بخوبی همسان نبود اثر بخشی نیز 87 % بود. از جلمه دیگر نتایج بدست آمده از این مطالعات کاهش 27 % در اتیت میانی همراه با تب و کاهش 28 درصدی در اتیت میانی همراه با مصرف آنتی بیوتیک می باشد. واكسن LAIV نیز در دریافت کنندگان که به آنفلوانزا مبتلا شدند منجر به کاهش تب و اتیت میانی شد.
یک كارآزمايي تصادفی دو سویه کور کنترل شده با پلاسبو در 3920 کارگر سالم 49-18 ساله ارزيابي شده با چندین نقطه ی پایانی، کاهش در بیماری ، غیبت از كار، مراجعات به مراكز بهداشتی درماني و مصرف دارو طی دوره های طغیان آنفلوانزا را ثابت كرد. این مطالعه طی آنفلوانزای فصل 98-1997 انجام شد زماني که واکسن و گونهA در گردش با هم مچ نبودند. این مطالعه شامل انجام تست های آزمایشگاهی ویروس شناسی موارد نبود. در سه مطالعه درکودکان، LAIV نسبت به TIV اثر بخشی بيشتري را نشان داد. در بزرگسالان هیچ مدرکی دال بر بیشتر بودن اثر بخشی LAIV نسبت به TIV موجود نيست.
برنامه و کاربرد واکسیناسیون
TIV
اوج فعالیت آنفلوانزا در مناطق معتدل بین اواخر دسامبر و اوایل مارس است. بیشترين اثربخشي TIV زمانی است که مواجهه در کمتر از 4-2 ماه پیش می آید. اين واكسن باید به طور سالانه عرضه شده و شروع مراجعه ی روتین افراد در سپتامبر باشد. زمان مطلوب برای تلاش های واکسیناسیون معمولاً طی اکتبر و نوامبر می باشد. در اکتبر واکسیناسیون در مراکز ارائه باید شروع شده یا ادامه یابد برای همه ی افراد های ریسک و سالم و گسترش پیدا کند تا نوامبر. واکسیناسیون کودکان 6 ماه تا 8 ساله که اولین بار واکسن را دریافت مي کنند نیز اگر قبلاً انجام نشده، در اکتبر شروع شود، چون این کودکان نیاز به دز دوم( 4 هفته بعد از دز اول) دارند. سازماندهی بسیج واکسیناسیون باید بعد از اواسط اکتبر برنامه ریزی شود. واکسن حتي مي تواند تا پس از فعالیت ثابت شده ی آنفلوانز در منطقه داده شود اگر چه بیشتر فعالیتهاي واکسیناسیون آنفلوانزا بايد تا پایان ماه دسامبر کامل شود ( به ویژه برای گروه های های ریسک)، ارائه کنندگان بایستی ارائه واکسن را در سراسر فصل آنفلوانزا ادامه دهند.
یک دز از TIV مي تواند به طور سالانه برای اشخاص 9 ساله و بیشتر تجویز شود. کودکان 6 ماهه تا 9 ساله كه برای اولین بار واکسن آنفلوانزا دریافت مي كنند باید 2 دز با فاصله ی یک ماه از هم دریافت کنند.
دزاژ واكسن غير فعال انفلوآنزا با توجه به گروه سني در ايالات متحده
گروه سني
|
دز
|
تعداد دز
|
راه تجويز
|
35-6 ماه
|
0.25 ميلي ليتر
|
* 1 يا 2 دز
|
تزريق عضلاني
|
8-3 سال
|
0.50 ميلي ليتر
|
* 1 يا 2 دز
|
تزريق عضلاني
|
بيشتر از 9 سال
|
0.50 ميلي ليتر
|
1 دز
|
تزريق عضلاني
|
*اگر كودك طي فصل قبلي آنفلوانزا 2 دز دريافت كرده فقط 1 دز مورد نياز است
واکسن غیر فعال آنفلوانزا باید از طریق عضلانی تزریق شود روش های دیگر از قبیل داخل جلدی و زیر جلدی، موضعی یا مخاطی نباید استفاده شوند مگر این که توسط FDA تایید شده یا توسط ACIP توصیه شده باشند.
صرف نظر از ابتلاء به بیماری مزمن TIV برای همه ی افراد 50 سال یا بیشتر و همه ی کودکان 6 ماه تا 18 سال توصیه می شود. گروه های دیگر مورد هدف TIV از جمله ساکنین طولانی مدت مراکز تسهیلات مراقبتی(مثل خانه سالمندان)، زنان باردار، و اشخاص 6 ماه تا 18 سال سن، دریافت کننده ی طولاني آسپرین درمانی( به دلیل خطر سندرم ری متعاقب آلودگی آنفلوانزا) می باشند.
اشخاص 6 ماه و بیشتر مبتلا به یک بیماری مزمن باید به طور سالانه TIV دریافت کنند. این بیماری هایی مزمن از جمله موارد زیر مي باشند:
بیماری های ریوی، مانند آمفیزم، برونشیت مزمن، آسم
بیماری های قلبی عروقی از قبیل نارسایی احتقانی قلب
بیماری متابولیک از جمله دیابت ملیتوس
اختلال عملکرد کلیه
هموگلوبینوپاتی مثل کم خونی داسی شکل
ضعف ایمنی از جمله آلودگی به ویروس Hiv
هر شرایطی ( مثل اختلال عملکرد شناختی، آسیب طناب نخاعی، اختلالات تشنج یا دیگر اختلالات عصبی عضلانی) که می تواند عملکرد تنفسی یا دفع ترشحات تنفسی را كم کند.
گزارش های موردي و مطالعات محدود نشان مي دهد که زنان باردار ممکن است برای عوارض پزشکی خطرناک آنفلوانزا مانند عوارض افزایش در تعداد ضربان قلب، حجم ضربه ای و اکسیژن رسانی، کاهش ظرفیت ریه، و تغییرات در عملکرد سیسیتم ایمنی در معرض خطر بیشتری باشند.
یک مطالعه نشان داده که خطر بستری شدن به دلیل عوارض بیماری برای زنان در سه ماهه ی دوم یا سوم بارداری نسبت به زنان غیر باردار بیش از 4 برابر بود. خطر عوارض در این زنان باردار با زنان غیر بارداري که دارای شرایط پزشکی هاي ریسک هستند (که به طور سنتی برای واکسن آنفلوانزا توصیه مي شوند) قابل مقایسه بود.
ACIP در باره زنانی که در فصل آنفلوانزا باردار می شوند واکسیناسیون را توصیه مي كند، واکسیناسیون را می توانند طی هر سه ماهه ای انجام دهند. آنفلوانزای فصلی در آمریکا معمولاً در دسامبر تا مارس اتفاق می افتد. فقط TIV باید به زنان باردار تجویز شود.
اطلاعات موجود نشان می دهد که طول مدت بیماری آنفلوانزا در اشخاص با عفونت HIV ممکن است طولانی مدت بوده و در معرض خطر بیشتر عوارض بیماری هستند. بسیاری از افراد مبتلا به عفونت HIV پس از واکسن آنفلوانزی غیر فعال تیتر آنتی بادی محافظت كننده ایجاد می کنند. در افرادی که بیماری پیشرفته HIV دارند و شمارش سلول های لنفوسیتT CD4+ پایین دارند واکسن TIV ممکن است تیتر آنتی بادی محافظت كننده ایجاد نکند. دز دوم واکسن پاسخ ایمنی را در این افراد بهبود نمی بخشد. بعضی مطالعات نشان داده اند یک افزایش گذرا در تیتر ویروس در خون افراد واکسینه شده ي آلوده به ویروس HIV به وجود می آید. شواهدي از کاهش در تعداد CD4 یا پیشرفت بالینی بیماری HIV وجود ندارد. چون آنفلوانزا می تواند منجر به بیماری و عوارض شدید شود و چون واکسیناسیون آنفلوانزا می تواند منتج به تیتر آنتی بادي شود، ACIP معتقد است که واکسیناسیون آنفلوانزا برای افراد آلوده به HIV فواید بسیاری دارد اما LAIV نباید به اشخاص آلوده به HIV تجویز گردد.
اشخاصی که با افراد های ریسک در تماس هستند باید TIV دریافت کنند، از جمله ی این افراد پرسنل مراقبت های بهداشتی درماني، کارکنان مراكز تسهیلات مراقبتی طولانی مدت و تماس های خانوادگی با افراد های ریسک مي باشند. این افراد ممکن است جوانتر و سالم تر باشند و با احتمال بیشتری نسبت به افراد سالخورده مصون از بيماري باشند. همه ی ارائه کنندگان مراقبت های بهداشتی باید سالانه واکسن غیر فعال آنفلوانزا TIV را دریافت کنند. گروه هایی که باید مورد هدف واقع شوند از جمله پزشکان پرستاران و سایر پرسنل بیمارستان و مراکز درمان سرپایی که با بیماران های ریسک در همه ی گروه های سنی در تماس هستند و ارائه كنندگان مراقبت ها ي خانگي به افراد هاي ريسك ( مثل پرستاران مراجعه كننده به منزل و داوطلبین) مي باشند. LAIV می تواند برای پرسنل مراقبت های بهداشتی درماني سالم 49 ساله یا کمتر تجویز شود به جزء آنهایی که با افراد دچار ضعف شديد ایمنی تماس دارند، كساني که نیازمند به بستری شدن و مراقبت در یک محیط محافظت شده دارند ( یعنی در محیط ایزوله به دلیل ضعف شدید ایمنی).
اشخاصی که خدمات ضروری اجتماعی را ارائه می کنند و دانش آموزان یا ساير افراد در موسسات یا نهادها ( مثل مدارس یا دانشکده ها) جهت به حداقل رساندن اختلال در فعالیت های جاری در زمان طغیان بیماری مي توانند برای واکسیناسیون در نظر گرفته شوند. اشخاص مسافر به خارج آمریکا باید واکسن آنفلوانزا دریافت کنند. خطر مواجهه با آنفلوانزا در طول سفر خارجی متفاوت است و بسته به طول فصل، نحوه ی سفر( مثلا افزایش ریسک طی سفر دریایی) و مقصد دارد. آنفلوانزا می تواند در مناطق استوایی در تمام طول سال اتفاق بیفتد. در نیکره ی جنوبی اوج فعالیت آنفلوانزا در آوریل- سپتامبر است. اشخاص ( مخصوصا آنهایی که در گروه های ریسک هستند) آماده برای مسافرت به مناطق استوایی در هر زمانی از سال یا نیکره ی جنوبی در مدت آوریل- سپتامبر اگر در پاییز/ زمستان قبلی واکسینه نشده اند باید واکسیناسیون آنفلوانزا را قبل از مسافرت انجام دهند. هر شخصی که می خواهد شانس ابتلایش را به آنفلوانزا کم کند می تواند واکسینه شود. ACIP در سال 2005 واکسیناسیون روتین همه ی کودکان 6 تا 59 ماهه را به دلیل افزایش خطر بستری شدن مربوط به آنفلوانزا و مراجعه به پزشک در این گروه سنی توصیه کرد، تماس های خانوادگی و مراقبين کودکان خردسال تا 59 ماهه نیز بايد برای دریافت سالانه واکسیناسیون تشویق شوند.
LAIV
LAIV برای اشخاص سالم غیر بادار 2 تا 49 ساله تایید شده است. این واکسن را می توان به افراد واجد شرایط بلافاصله پس از دسترسی به آن در آخر تابستان یا پاییز تجویز نمود. واکسیناسیون می تواند در طول فصل آنفلوانزا ادامه داشته باشد. یک دز از LAIV را می توان از طریق داخل بینی به افراد 9 تا 49 سال سن تجویز نمود. کودکان 8-2 ساله ی دریافت کننده ی واکسن آنفلوانزا برای اولین بار باید 2 دز را با فاصله ی حداقل 4 هفته دریافت کنند.
دزاژ واکسن زنده ی ضعیف شده ی آنفلوانزا با توجه به گروه سنی در امریکا
گروه سني
|
تعداد دز
|
راه تجويز
|
8-2 سال بدون سابقه واكسن آنفلوانزا
|
2 دز به فاصله 4 عفته
|
داخل بيني
|
8-5 سال داراي سابقه واكسن آنفلوانزا*
|
**1يا 2 دز
|
داخل بيني
|
49-9 سال
|
1
|
داخل بيني
|
* واكسن غير فعال يا LAIV
** اگر كودك در فصل قبلي آنفلوانزا 2دز واكسن دريافت كرده فقط يك دز نياز است.
اشخاص در تماس نزدیک با افراد های ریسک برای عوارض آنفلوانزا باید واکسن آنفلوانزا را دریافت کنند. این کار خطر انتقال ویروس وحشی آنفلوانزا را به افراد های ریسک کاهش می دهد. اینگونه افراد اگر دارای سایر شرایط دریافت واکسن هستند مي توانند LAIV دریافت کنند ( یعنی سن 2 تا 49 سال، سالم و غیر باردار). اشخاص در تماس نزدیک با افراد دارای ضعف ایمنی شدید (که بستری شده و دریافت کننده ی مراقبت در یک محیط محافظت شده هستند) نباید LAIV دریافت کنند.
واکسن ها ي غیر فعال با پاسخ ایمنی نسبت به واکسن های زنده تداخل ایجاد نمی کنند. واکسن های غیر فعال از قبیل توکسوئیدهای دیفتری و کزاز را می توان به طور همزمان یا در هر زمانی قبل از LAIV تجویز نمود. سایر واکسن های زنده را می توان در همان روز با LAIV تجویز نمود. واکسن های زنده ی تجویز نشده در همان روز باید حداقل 4 هفته بعد تجویز شوند.
احتیاط ها و موارد منع مصرف واکسیناسیون
TIV
افراد مبتلا به واکنش آلرژی شدید ( آنافیلاکسی) نسبت به اجزاء واکسن یا متعاقب دریافت دز قبلی واکسن آنفلوانزا، نباید TIV دریافت کنند. اشخاص مبتلا به بیماری حاد متوسط یا شدید طبیعتاً تا علائم شان کاهش یابد نباید واکسینه شوند. بارداری، شیردهی و ضعف ایمنی برای واکسن غیر فعال آنفلوانزا TIV منع مصرف نیستند.
LAIV
افرادی که نباید LAIV دریافت کنند عبارتند از: کودکان کمتر از 2 سال، افراد 50 سال سن و بیشتر، افراد دارای شرایط پزشکی مزمن از جمله آسم، حمله ی خس خس سینه ی اخیر، بیماری واکنشی راه های هوایی یا در بیماری های قلبی عروقی یا ریویی مزمن، بیماری های متابولیک از قبیل دیابت ها ، بیماري کلیوی، هموگلوبینوپاتی از قبیل بیماری کم خونی داسی شکل،کودکان یا نوجوانان دریافت کننده ی درمان طولانی مدت با آسپرین یا دیگر سالیسیلاتها به دلیل ارتباط سندرم ری با آلودگی به آنفلوانزای نوع وحشی. افراد در این گروه ها باید واکسن غیر فعال TIV دریافت کنند.
LAIV مانند واکسن های ویروسی زنده ی دیگر نباید به اشخاصی که به علت بیماری از جمله HIV ایمنی مهار شده دارند یا کسانی که درمان هاي مهار کننده ی ایمنی دریافت می کنند داده شود. زنان باردار نبايد LAIV دريافت كنند. اشخاص با ضعف ایمنی و زنان باردار باید واکسن TIV دریافت کنند. از آنجایی که LAIV محتوی باقی مانده ی پروتئین تخم مرغ است نباید برای افرادی که دارای سابقه ی آلرژی شدید به تخم مرغ یا هر جزء دیگر واکسن هستند تجویز شود. سازنده ی واکسن توصیه می کند که LAIV برای اشخاص با سابقه ی سندرم گیلن باره تجویز نشود.
مانند همه ی واکسن ها LAIV باید برای افراد مبتلا به بیماری حاد متوسط یا شدید به تعویق بیفتد. اگر تشخیص بالینی نشان دهد که احتقان بینی مانع رسیدن واکسن به مخاط نازوفارنکس است تا بهبود شرایط فرد باید تجویز واکسن به تعویق بیفتد. تاثیر بر ایمنی و اثر بخشی در تجویز همزمان LAIV و داروهای آنتی ویرال آنفلوانزا مطالعه نشده است. با این حال چون عوامل ضد ویروسی آنفلوانزا تکثیر ویروس آنفلوانزا را کاهش می دهند، LAIV تا 48 ساعت بعد از قطع درمان ضد ویروسی آنفلوانزا نباید تجویز گردد و داروهای ضد ویروسی آنفلوانزا نباید تا 2 هفته بعد از دریافت LAIV تجویز شوند.
واكنش هاي جانبی متعاقب واکسیناسیون
TIV
بیشترين واکنش های جانبی شایع متعاقب واکسیناسیون با TIV واکنش های موضعی هستند. واکنش های موضعی عبارتند از: درد، قرمزی، سفتی محل تزریق. این واکنش ها گذرا هستند، به طور کلی 2-1 روز باقی می مانند. واکنش های موضعی در 20-15% واکسینه شده ها گزارش شده اند.
علائم عمومی غیر اختصاصی شامل تب، لرز، بی قراری و درد عضلانی در کمتر از 1% از دریافت کنندگان TIV گزارش شده است. این علائم معمولاً در آنهایی اتفاق می افتد که قبلا هیچ مواجهه ایی با آنتی ژن های موجود در واکسن نداشته اند. این علائم معمولاً طی 12-6 ساعت و نهايتاً 2-1 روز پس از واکسیناسیون اتفاق می افتند. گزارشات اخیر نشان می دهد که این علائم عمومی نسبت به اشخاصی که به آنها دارونما تزریق شده بیشتر شایع نیستند.
ندرتاً از دیاد حساسیت فوری، احتمالا واکنش های آلرژیک ( از قبیل کهیر، آنژیوادم، آسم آلرژیک، آنافیلاکسی عمومی) بعد از واکسیناسیون با TIV اتفاق می افتد. این واکنش ها احتمالاً نتیجه ی ازدیاد حساسیت نسبت به یکی از اجزاء واکسن، عمدتا و به احتمال زیاد مربوط به باقی مانده ی پروتئین تخم مرغ هستند. هر چند واکسن آنفلوانزای فعلی حاوی فقط مقدار کمی پروتئین تخم مرغ است اما این پروتئین ممکن است واکنش آلرژیک فوری ایجاد کند. اشخاص دارای آلرژی شدید به تخم مرغ، اشخاصی که کهیر گسترده داشتند يا دچار تورم لب یا دهان شده بودند و یا دیسترس تنفسی حاد را یا شوک بعد از خوردن تخم مرغ را تجربه کرده اند باید برای ارزیابی مناسب و کمک به تعیین اینکه واکسن آنفلوانزا دریافت کنند یا به تعویق بیفتد با یک پزشک مشورت کنند. افراد دارای ایمونوگلوبولین E ثابت شده IgE ( به واسطه ی ازدیاد حساسیت به تخم مرغ) از جمله آنهایی که آسم شغلی یا پاسخ های آلرژی دیگر ناشي از مواجهه با پروتئین تخم مرغ داشته اند نيز ممکن است خطر واکنش های واکسن آنفلوانزا را افزایش دهند و مشاوره ی مشابه باید براي آنها در نظر گرفته شود. پروتکل هایی از واکسیناسیون آنفلوانزا منتشر شده است در بارة بیمارانی كه حساسیت به تخم مرغ دارند و يا شرایط پزشکی که آنها را در گروه در معرض خطر بيشترآنفلوانزا یا عوارض آن قرار مي دهد.
واکنش های ازدیاد حسایت به طور بالقوه نسبت به هر جزء واکسن وجود دارد. اگر چه مواجهه با واکسن های حاوی تیمروسال می تواند منجر به مقدمه ی ازدیاد حساسیت باشد اما اغلب بیماران واکنش هایی به تیمروسال به عنوان جزئی از واکسن تجویز شده ایجاد نمی کنند، حتی زمانی که آزمایش داخل پوستی یا پچ(Patch) تیمروسال ازدیاد حساسیت را نشان می دهد. گزارشات ازدیاد حساسیت به تمیروسال معمولاً از نوع تاخیری موضعی بوده است.
برخلاف واکسن آنفلوانزا خوکی 1976 پس از آن واکسن های غیر فعال تهیه شده از گونه های دیگر ویروس به طور واضح ارتباطی با افزایش فراوانی سندرم گیلن باره (GBS) نداشته اند با این حال به دست آوردن برآورد دقیق از افزایش کمی خطر شرایط نادري از قبیل سندرم گیلن باره GBS که سابقه ی سالانه بروز آن فقط 1 تا 2 مورد در 000/100 جمعیت بزرگسال است مشکل است. در اشخاصی که در سال 1976 واکسن آنفلوانزای خوکی دریافت کردند میزان GBS گزارش شده کمتر از 1 در 000/100 مورد واکسیناسیون بود. حتی اگر GBS یک عارضه ی جانبی واقعی واکسن در سال های پس از آن باشد برآورد خطر GBS به مراتب کمتر از 1% بوده علاوه بر این اهمیت این خطر نسبت به آنفلوانزای شدید یا عوارض آن که می توان با واکسیناسیون از آنها پیشگیری نمود بخصوص برای افراد سالمند 65 ساله یا مسن تر و آنهایی که به دلایل پزشکی کاندید دریافت واکسن آنفلوانزا می باشند به مراتب کمتر است.
اگر چه بروز GBS در جمعیت عمومی بسیار پایین است، صرف نظر از واکسیناسیون افراد دارای سابقه ی GBS احتمال قابل توجه بیشتری برای ابتلاء بعدی به GBS نسبت به اشخاص فاقد سابقه ی GBS دارند در نتیجه انتظار می رود احتمال ایجاد تصادفی GBS بعد از واکسیناسیون آنفلوانزا در افراد دارای سابقه ی GBS نسبت به افراد فاقد سابقه بیشتر باشد. اینکه آیا واکسیناسیون آنفلوانزا ممکن است همراه با خطر عود GBS باشد شناخته شده نیست. معقول به نظر مي رسد اشخاص شناخته شده ای که طی 6 هفته پس از واکسیناسیون قبلی آنفلوانزا دچار GBS شده اند از واکسیناسیون بعدی آنفلوانزا اجتناب نمایند. در اغلب اشخاص با سابقه ی GBS که در معرض خطر بالای عوارض شدید آنفلوانزا هستند فواید تصدیق شده ی واکسیناسیون آنفلوانزا، واکسیناسیون سالانه را توجیه می کند.
LAIV
بیشترین عارضه ی جانبی شایع در کودکان آبریزش بینی و سردرد است. اگر چه بین دریافت کنندگان واکسن و دارونما در تناسب با این علائم اختلاف معنی داری وجود نداشت. در کارآزمایی بالینی کودکان 23-6 ماهه افزایش خطر خس خس سینه داشته اند، افزایش خطر خس خس در کودکان بزرگتر گزارش نشده بود.
در بالغین سالم دریافت کننده ی واکسن میزان افزایش معنی داری از سرفه، آبریزش بینی، گرفتگی بینی، گلو درد و لرز گزارش شد. این علائم در 40-10% از دریافت کنندگان واکسن گزارش شده که به میزان 30-10 % نسبت به دریافت کنندگان دارونما بیشتر بود. در وقوع تب بین دریافت کنندگان واکسن افزایشی وجود نداشت. هیچ عارضه ی جانبی خطرناکی در دریافت کنندگان LAIV چه کودکان چه بزرگسالان شناخته نشده است.
هیچ موردی از سندرم گیلن باره در دریافت کنندگان LAIV گزارش نشده است. اگر چه تعداد افراد واکسینه شده در یک تاریخ برای شناسایی عوارض جانبی نادر واکسن همچنان کم هستند.
اطلاعات کمی درباره ی سلامت LAIV در افراد در معرض خطر بالای ایجاد عوارض آنفلوانزا از قبیل اشخاص با ایمنی سرکوب شده یا مبتلا به بیماری های مزمن قلبی عروقی در دسترس است. تا کسب اطلاعات بیشتر، اشخاص درمعرض خطر بالای عوارض واکسن آنفلوانزا نباید LAIV دریافت کنند این اشخاص برای ادامه ی واکسیناسیون باید واکسن غیر فعال TIV آنفلوانزا را دریافت کنند.
ذخیره سازی و نگهداری واکسن
TIV
واکسن غیر فعال آنفلوانزا به طور معمول در یک ظرف عایق به وسیله ی بسته های سرد کننده حمل می شود. اگر چه بعضی برندهای واکسن TIV می توانند درجه حرارت اتاق را تا چند روز تحمل کنند CDC توصیه می کند که این واکسن در دمای یخچال (46-35 درجه ی فارنهایت یا 8-2 درجه ی سانتی گراد) نگهداري شود. واکسن غیر فعال آنفلوانزا نباید یخ بزند و ویال های چند دزی باز شده را اگر آلودگی قابل روئیت در آن وجود نداشته باشد می توان تا تاریخ انقضاء ثبت شده بر روی بسته بندی استفاده نمود.
LAIV
LAIV باید در دمای یخچال ( 46-35 درجه ی فارنهایت یا 8-2 درجه ی سانتی گراد) ذخیره گردد. در صورتی که LAIV سهواً در معرض دمای انجماد قرار گیرد باید در دمای یخچال قرار داده شده در اسرع وقت مورد استفاده قرار گیرد. LAIV فقط برای تجویز ازراه داخل بینی در نظر گرفته شده و هرگز نباید آن را به صورت تزریق تجویز نمود. LAIV به صورت اسپری های یک بار مصرف از قبل پر شده عرضه شده و محتوی 2/0 میلی لیتر از واکسن می باشد. تقریباً 1/0 میلی لیتر ( یعنی نصف کل محتویات اسپری) زمانی که دریافت کننده در حالت ایستاده قرار دارد به داخل هر سوراخ بینی اسپری می شود. اگر دریافت کننده ی واکسن عطسه کند نباید دز واکسن را تکرار کرد.
1 - واكسن حاوي ويروس شكافته (از نظر شيميائي در هم گسيخته)
2 – Live attenuated influenza vaccine
منبع:
کتاب اصول واکسیناسیون در بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن- ترجمه نبی اله مهدوی پور – انتشارات گلبان – 1390
ویروس ها انگل های اجباری داخل سلولی هستند که تکثیرشان وابسته به فرآیندهای سنتزی سلول های میزبان دارد. بنابراین، داروهای ضد ویروس زمانی موثرند که یا از ورود یا خروج ویروس به داخل سلول جلوگیری کنند و یا در داخل سلول فعال باشند. طبیعی است که مهار رونویسی غیر اختصاصی ژن در سلول می تواند باعث بروز اثرات سمی شود.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، داروهای ضد ویروسی می تواند به عنوان مکمل پروفیلاکسی و درمان بکار برده شوند افرادیکه در معرض بیماری نبوده وبیمار نشده درمان پیشگیرانه در آنها حداقل برای چندین ماه ادامه خواهد یافت ( پیشگیری اولیه ) و در افرادیکه در معرض عفونت بوده اند درمان پروفیلاکسی به مدت 10 – 7 روز تجویز می گردد ( پیشگیری ثانویه ).
- داروهاي ضد ويروس آنفلوانزا مكمل واكسن آنفلوانزا در پيشگيري هستند و نميتوان آنها را جايگزين واكسيناسيون كرد.
- آمانتادين و ريمانتادين از نظر فرمول شيميايي با هم مرتبط بوده و تنها بر ويروس نوع A مؤثر است و تأثيري به آنفلوانزاي B ندارد.
- آمانتادين به منظور پيشگيري و درمان در آنفلوانزاي نوع A در بالغين و سنين بالاي يكسال تأييد شده است.
- زاناميوير و اسلتاميوير بر هر دو نوع آنفلوانزاي B و Aمؤثرند زاناميوير براي بالاي 7 سال و اسلتاميوير براي بالاي يكسال تأييد شده است.
- براي كاهش پيدايش گونههاي مقاوم توصيه ميشود درمان با زاناميوير و اسلتاميوير حداكثر 5 روز در نظر گرفته شود. (5 – 3 روز پس از شروع درمان يا 48 – 24 ساعت پس از فروكش كردن بيماري، دارو قطع شود.)
- آمانتادين و ريمانتادين 90% – 60% در پيشگيري از آنفلوانزاي نوع A مؤثرند.
- مصرف آمانتادين و ريمانتادين با توليد آنتيبادي بدنبال واكسيناسيون تداخلي ندارد.
- افراديكه زمان طغيان آنفلوانزا واكسينه ميشوند لازم است تا ايجاد ايمني (2 هفته) شيميوپروفيلاكسي (داروهاي ضدويروسي) دريافت نمايند.
- چنانچه گونهايكه باعث ايجاد طغيان شده در تركيب واكسن موجود نيست، شيميوپروفيلاكسي بدون در نظر گرفتن سابقه واكسيناسيون انجام شود.
- براي كنترل طغيان در مراكز تجعي از جمله خوابگاهها، آسايشگاههاي سالمندان و پادگانها شيميوپروفيلاكسي بمدت 2 هفته الزامي است و با مشاهده موارد جديد ابتلاء تا يك هفته پس از پايان طغيان بايد ادامه يابد.
- در طغيانها به منظور كاهش مقاومت دارويي لازم است افراد تحت درمان دارويي از ساير افراد مقيم جدا شوند.
- طي 3-2 روز درمان با آمانتادين و ريمانتادين گونههاي حساس با گونههاي مقاوم جايگزين ميشوند بنابراين ويروسهاي حساس در ابتداي درمان و ويروسهاي مقاوم در 7-5 روز پس از شروع درمان دفع ميشوند.
- مقاومت به زاناميوير و اسلتاميوير در طول درمان ايجاد ميشود ولي شايع نيست.
پژوهشگران علوم پزشکی در کشور آمريكا می گویند موفق به تولید نوعی واكسن بدون درد آنفلوانزا شدند اين واكسن كاملا موثر است و از بدن انسان در برابر ابتلا به بيماري آنفلوانزا محافظت مي كند. طول اين برچسب فقط هفت دهم ميلي متراست و حجم واكسن موجود در آن ، بسيار اندك است.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، محققان به جاي مايع رايج موجود در واكسن هاي فعلي كه حاوي ويروس ضعيف شده يا كشته شده است ، از ذرات شبه ويروس استفاده كرده اند كه سوزن هاي ميكروسكوپي را پوشانده اند.
دكتر سانگ مو كانگ از دانشگاه جورجيا در آمريكا مي گويد: در اين روش مي توان مقادير زيادي آنتي بادي را به منظور تحريك واكنش ايمني وارد بدن كرد.
محققان اميدوارند واكسن جديد بتواند بدون ايجاد درد ، موثرتر از واكسن هاي فعلي عمل كند.
سه نوع ويروس آنفلوانزا با نامهاي A, B,C شناخته شده است كه نوع A بيشترين توانايي ايجاد همه گيري را دارد.
آنفلوانزاي نوع A داراي زير گونه هاي مختلفي است كه بر اساس آنتي ژن هاي سطحي H و N نامگذاري مي شود مانند H۲N۲ يا H۳N۲ .
انتقال بيماري از راه ترشحات حلق و بيني بيماران ، آلوده به ويروس است. سرفه و عطسه باعث انتقال بيماري مي شود.
تب بالاي ۳۸ درجه سانتي گراد، سردرد ، خستگي ، بدن درد ، آبريزش از بيني و چشم ، ناراحتي گلو و سرفه از علائم اين بيماري محسوب مي شوند.
يكي از زير گونه هاي آنفلوانزاي A موسوم به H۵N۱ اولين بار از پرندگان آفريقاي جنوبي جدا شد.
یکی از زیر گونه های آنفلوانزای A موسوم به H5N1 اولین بار از پرندگان آفریقای جنوبی جدا شد.
مخزن این زیرگونه ویروس آنفلوانزا ، عمدتا quotation mark پرندگان وحشی هستند که با مهاجرت خود موجب انتشار ویروس در مناطق مختلف جهان می شوند.
در برخی پرندگان وحشی H5N1 مشکل مهمی ایجاد نمی کند.
گاهی نیز تعدادی پرنده با این بیماری تلف می شوند اما نکته مهم آن است که آلودگی طیور اهلی موجب تلفات شدیدی در مرغداری ها شده و خسارات اقتصادی عظیمی به جا می گذارد.
نتایج این تحقیق در در نشريه ” ایمونولوژی واکسن و بالینی ” (Clinical and Vaccine Immunology ) منتشر شده است .
|