دکتر فقط دکتر اتابکی! وقتی توی سربازی آپاندیسم ترکید هیچکس نفهمید جز خودش وگرنه مرده بودم. خواهرم که نه ساله بود مننژیت گرفت و ما نمیدونستیم... توی مطبش دو تا آمپول زد خوب شد وگرنه باید میرفتیم لوله توی سرش میذاشتن...
امان از برخی دکترهای امروزی!
اما دکترهای امروزی گویا با قدیم فرق دارند؛ این را «سوده اکبری» میگوید و میافزاید: دخترم بیماری مادرزادی دارد و باید هر چند ماه آمپولی تزریق کند که قیمتش 123 هزار تومان است و دکترش اصرار دارد در مطب خودش تزریق کند که برای آن 130 هزار تومان میگیرد، در حالی که آشنایانی که پزشک هستند معتقدند تزریق خاصی نیست و بهیار هم میتواند تزریق کند؛ همچنین حتی اگر 24 ساعت از ویزیت گذشته باشد برای نشان دادن عکس و آزمایشها باید نوبت بگیریم و دوباره حق ویزیت بدهیم که این مساله برای بیمارانی که از شهرستان میآیند یا اوضاع اقتصادی مناسبی ندارد، مشکل است. من برای این مساله به نظام پزشکی هم مراجعه کردم، اما گفتهاند بعد از 72 ساعت باید برای نشان دادن آزمایش و عکس ویزیت بدهید، اما کمتر از این زمان به پزشک مربوط میشود.
دختر جوان با شرم تماس تلفنی میگیرد و میگوید: برای ویزیت به متخصص زنان مراجعه کردم، اما چون چند بیمار را همزمان ویزیت میکرد نتوانستم مشکلم را بگویم. چند ماه پیش هم که برای شنوایی سنجی رفتم بیمه مرا قبول نکردند و70 هزار تومان گرفتند.
هر قدر پول بدهی آش میخوری!
«احمدرضا- ی» نیز میگوید: به توصیه پزشکم باید شبکیه چشمم معاینه میشد. سراغ پزشک حاذقی رفتم. مردی که آنجا پشت در ایستاده میگوید: برای گرفتن نوبت، ساعت 12 شب تا 7 صبح باید بیایید! به سراغ دکتری که در بیمارستان دولتی کار میکند رفتم، آنجا هم گفتند برای نوبت باید ساعت 5 صبح بروم!
دکتر اسلامی مدیر نظارت بر درمان و اعتباربخشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفتوگو با خبرنگار ما با تخلف دانستن ویزیت همزمان چند بیمار میگوید: ما استاندارد درمان داریم، بنابراین کسی که مدرک طبابت را گرفته استاندارد فعالیت در حوزه درمانی را دارد؛ همچنین بیمارستانها دارای سطح بندی هستند و هرساله اعتبار بخشی میشوند. اما اگر بیماری ترجیح میدهد از سطح خدمات بهتری، بهرهمند شود باید نوبت طولانی و هزینههای بیشتری را تحمل کند. برای نمونه وقتی برای خرید کالاهای مختلف اقدام میکنیم، فروشنده 5 نوع جنس با کیفیتهای مختلف ارایه میکند و خریدار به تناسب نیاز و بودجه انتخاب میکند. خدمات درمانی نیز دارای سطوح مختلفی است که خدمات در بیمارستانهای خصوصی، دولتی و خیریهای با قیمتهای مختلف ارایه میشود و غیرممکن است که همه با یک سطح قیمت عرضه شود.
شکایت کنید، پیگیری میکنیم
وی با اشاره به اینکه نظارتهای ما به طور تصادفی و نوبتی و محسوس و نامحسوس اعمال میشود، میافزاید: در استان خراسان حدود 3500 مطب، 1200 موسسه پزشکی و پیراپزشکی و 45 بیمارستان فعال هستند که نظارت بر این مراکز ساده نیست! بر اساس آمار سال 91 از مطبها 913 مورد، دفاتر پیراپزشکی 265 و موسسات پزشکی 282 مورد بازدید صورت گرفته است، بنابراین بیمارانی که تصور میکنند حقوقشان تضییع شده میتوانند با تماس با شماره تلفن 191 و همچنین مراجعه مستقیم و طرح شکایت در واحد رسیدگی به شکایات مدیریت نظارت بر درمان، پیگیر مشکل خود باشند.
اسلامی خاطرنشان میکند: بحث هزینههای درمانی، معضلی دو سویه است؛ از یکسو شاهدیم که این امر باری است که بر دوش مردم است و از سوی دیگر نیز خدمات درمانی متاثر از شرایط اقتصادی است و گران میباشد. به هرحال بیمارستان و پزشک نیز به ابزار و تجهیزات خاصی نیاز دارند که از همین بازار و اقتصاد تهیه میشود. وقتی قیمت ارز رشد داشته قیمت خدمات درمانی نیز افزایش مییابد.
عدالت در نظام سلامت
چندی پیش از احتمال افزایش تعرفههای درمان تا 60 و حتی 100 درصد در سال آینده شنیدیم، اما این مساله تا چه حد افزایش کیفیت خدمات درمان و رفاه مردم را تضمین میکند؟
دکتر «حمیدرضا عزیزی فارسانی» عضو کمیسیون بهداشت و درمان که از افزایش 66 درصدی بهای خدمات پزشکی خبر داده بود با تاکید بر وجود 13 میلیون نفر فاقد بیمه در کشور به خبرنگار ما میگوید: کیفیت درمان و عدالت در خدمات درمانی به چند مقوله بستگی دارد؛ نخست باور تمام مسؤولان به این قضیه که همه مردم اعم از شهری و روستایی و فقیر و غنی از خدمات یکسان درمانی برخوردار باشند. اینگونه با اجرای طرحهایی مانند بیمه ایرانیان و صدور کارت الکترونیکی سلامت و دیگر موارد میتوان مدیریتی واحد و یکپارچه داشت.
این نماینده مجلس ادامه میدهد: به اعتقاد من اگر این امر به درستی محقق و زیرساختهای آن فراهم شود، حداکثر پس از سه سال میتوان نسبت به عدالت در حوزه درمان امید داشت؛ البته مشروط بر اینکه به قوانین موجود همانند قانون پنجم توسعه و اصل سه قانون اساسی پایبند باشیم. اگر این نگاه ایجاد نشود و همچنان بیمههای تکمیلی و طلایی مختلف داشته باشیم، اما عدهای بیمه کافی نداشته باشند، این عدالت عملی نخواهد شد.
عزیزی فارسانی تاکید میکند: به اعتقاد من بیش از 98 درصد پزشکان ما در سلامت نفس کامل به خدمت مشغولند، بقیه نیز اگر تعرفهها را واقعی میکردیم و پرداختها به موقع انجام میشد، تخلف نمیکردند، در آن صورت میتوانستیم با قانونشکنان، جدی برخورد کنیم.
تنوع بیحاصل بیمهها
دکتر اسلامی نیز میگوید: افرادی که دستی در کارهای درمانی دارند به خوبی میدانند که از دلایل اصلی دریافتهای غیر متعارف، غیر واقعی بودن تعرفه هاست. بسیاری از تعرفهها با میزان خدماتی که برای بیماران انجام میشود، همخوانی ندارد. برای نمونه در مقایسه با کشورهای همسایه تعرفههای خدمات درمانی ما بسیار پایین است. انگیزه اصلی مسافران سلامت از سفر به کشور ما علاوه بر دانش پزشکی مطلوب، هزینه ارزان درمان است؛ همچنین صف انتظار برای بهرهمندی از خدمات درمان در کشور ما بسیار اندک است! حال آنکه حتی در کشورهای پیشرفته نوبت دهی برای جراحیهای قلب و ارتوپدی بین یک تا دو سال میرسد! در حالی که ما صف انتظار طولانی برای جراحی قلب، ارتوپدی یا دیگر اعمال جراحی نداریم!
وی با تاکید بر تجمیع بیمهها به عنوان راهکاری مناسب میگوید: هر بیمه قانون خاصی دارد که حسابداران بیمارستانها را سرگردان میکند.
طرز پرداختها در هزینههای بیمه به بیمارستانها و پزشکان نیز مختلف است. چنانکه برخی بیمهها بعد از چند ماه هزینهها را میپردازند و برخی دیگر تا یک سال بعد پرداختهایشان را انجام میدهند. به هرحال نحوه پرداخت بیمهها نیز بر کیفیت و رغبت پزشکان به خدمات درمانی مؤثر است. بنابراین از راههای اصلی کاهش مشکلات درمانی، حذف رابطه پولی بین مردم، پزشکان و مراکز درمانی است.