مشاهده شماره خبر4163

پس از اجرای طرح تحول سلامت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برنامه‌ریزی‌های مختلفی را برای کاهش هزینه‌های دارویی در کشور انجام داد؛ به‌طوری که تولید داروهای داخلی در دستور کار سازمان غذا و دارو قرار گرفت و پس از مدتی وزارت بهداشت از تولید 95 درصد از داروها در داخل کشور خبر داد. این حجم از تولید دارو در کشور مستلزم افزایش نظارت بر روند تولید و حتی پس از ورود دارو به بازار کشور است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه فرهیختگان به گفته کارشناسان این وزارتخانه در حوزه نظارت بر دارو قبل از تولید آن نظارت‌‌های سختگیرانه‌ای را اعمال می‌کند و روند ارائه مجوز به تولیدکنندگان و اطمینان از کیفیت دارو مطابق با استانداردهای جهانی انجام می‌شود. این نظارت شامل نمونه‌گیری از مواد اولیه، قرنطینه کردن آن، آزمایشات مربوط به کنترل بازرسی و نصب نشان سبز روی داروی تولیدشده می‌شود.

اما این نظارت‌ها پس از ورود دارو به داروخانه‌ها کمرنگ می‌شود. درواقع تولید‌کننده پس از گرفتن مجوزهای لازم برای تولید و عرضه دارو به بازار، رها می‌شود به‌طوری که ممکن است در ادامه در تولید کیفیت دارو تغییری ایجاد شده و مورد پیگیری قرار نگیرد.

مهدی محمدزاده، رئیس انجمن اقتصاد و مدیریت دارویی ایران می‌گوید: «قانون نظارت بر تولید دارو در کشور وجود دارد و برنامه‌های نظارت قبل و بعد از تولید دارو تدوین شده و قابل دسترسی است. به‌ویژه که این نظارت‌ها قبل از تولید دارو به صورت سختگیرانه‌ای اعمال می‌شود. در این مورد شیوه‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد.» با این حال او معتقد است مساله نظارت بر داروها پس از ورود به بازار باید به مراتب بیش‌ از نظارت قبل از تولید دارو باشد چراکه با ورود دارو به بازار مردم از آن استفاده می‌کنند و باید دید که این دارو در درازمدت چه اثراتی بر آنها می‌گذارد. در تمام دنیا شیوه‌های نظارت بعد از توزیع دارو بیشتر مورد توجه است.

او در تشریح شیوه‌‌ها می‌گوید: «ارزیابی پس از بازاریابی مکانیسمی است که بازرسان به صورت تصادفی داروها را آزمایش می‌کنند. DUR و ADR از دیگر شیوه‌های نظارت بر کیفیت دارو هستند.

بر این اساس گزارش‌هایی از بازار دارو جمع‌آوری شده و اگر مشکلی در کیفیت دارو وجود داشته باشد، دارو به‌طور کامل از بازار جمع‌آوری می‌شود.» رئیس انجمن اقتصاد و مدیریت دارویی ایران می‌افزاید: «مشکل موجود این است که این سه شیوه به شکل برنامه‌ریزی شده و ادواری اجرا نمی‌شود به‌طوری که جمع‌آوری گزارش‌ها زمان‌بندی مشخصی ندارد.

در مورد برخی داروها یک بار در سال به جمع‌آوری گزارش مبادرت می‌شود و این در حالی است که ممکن است در مورد برخی دیگر حتی یک‌بار در سال هم اتفاق نیفتد.» از آنجا که براساس قانون، وظیفه نظارت بر کیفیت و تولید دارو به عهده دانشگاه‌های علوم پزشکی است، به گفته محمدزاده این مراکز نه نیروی انسانی کافی و نه بودجه مورد نیاز برای نظارت را دارند.