مشاهده شماره خبر4169

بعنوان سوال آغارین چالش اصلی و کلیدی صنعت دارو در ایران را چه می دانید؟

امروز باید اذعان کنیم صنعت داروسازی کشور با چالش های اساسی و مبنائی درگیر است. صنعت امروز ما کاملاً فرسوده است و عزم ملی برای بازسازی، نوسازی و استانداردسازی مطابق هرآنچه که نهادهای بین المللی تعریف می‌کنند را دارد.اما در میان همه چالش ها می‌توان محور اصلی را داشتن هویت آزاد از دولت و نگاه دولتی دانست. صنعت داروسازی کشور هنوز نهاد دولتی است و می‌بایست از سیطره تصمیم‌گیریهای وزارتی خارج و مالکیت خصوصی پیدا کند. آینده داروسازی و صنعت داروسازی کشور در گرو نگاه صحیح به زنجیره تأمین و صددرصد خصوصی‌سازی است. سرمایه‌گذار خصوصی وقتی صنعتی را پایه‌گذاری می‌کند، هستی و نیستی و فکرش در گرو رشد آن صنعت و گسترش صحیح آن است و با اختیار تام بدنبال مدیر لایق و استفاده بهینه از هر آنچه که منافع نامیده می‌شود است، تا اینکه عمرش به سر رسد. این انسان با شرف وقتی از دنیا می‌رود دیگر کارخانه خود را با خود یدک نمی کشد، بلکه آن کارخانه منبع اشتغال اصلی جوانان تحصیلکرده و کارآزموده کشور خواهد بود. بنابراین، این چه تفکری است که دولت به صنعت می‌پردازد و بی‌دلیل سرمایه‌های ملی را در قالب طرح‌های امنیتی، حراستی هدر می‌دهد. دولت اگر قصد رشد اقتصادی داشته باشد بایستی با نهایت تنگ‌نظری صنایع صددرصد استراتژیک و سرمایه‌گذار در طرحهای ملی که برای بخش خصوصی مقرون به صرفه نیست را می تواند در دست بگیرد.بنیان اقتصاد دارو بستگی به این تصمیم اساسی دارد که نهادهای دولتی و خصولتی کاسه داغ تر از آش نباشند و زمینه استقلال یک صنعت خصوصی پویا را فراهم آورند. آن موقع می‌توان نهادهای اقتصادی رقیب در گستره داروسازی کشور را تصور نمود.

جنابعالی که خصوصی سازی صحیح در حوزه صنایع دارویی را بعنوان موتور محرکه رقابت پذیری صنعت و یکی از ضرورت های ملی برای رشد توسعه صنایع دارویی می دانید، نگران موضوع قیمت‌گذاری دولتی و دستوری نیستید؟آیا این موضوع منجر به فرار سرمایه ها از صنعت دارو نخواهد شد؟

قیمت‌گذاری دولتی که خود نهاد مصرف‌کننده اصلی داروها می‌باشد، سالهاست که منسوخ گردیده. خصوصاً قیمت تمام شده بعلاوه ماژین، یک نگرش تاریخ گذشته است. صنایع داروسازی می‌بایستی از آزادی عمل بیشتری در مورد تعیین قیمت محصولات خود برخوردار باشند. بی‌تردید قیمت محصولات شرکتها با استاندارد بالا و نامها و نشانهای برتر می‌بایستی با پرداختن به بازاریابی علمی بطریق درست عمل گردد، تا رشد کیفیت و تعالی صنعت داروسازی حاصل آن باشد. سیستم دولتی بهتر است بجای کنترل نرخ ارز، شایستگی تعیین لیست داروئی در قالب مدیریت اقتصاد بنگاه یا بیمارستان و یا درمانگاه را خود بعهده گیرد و از بازار رقابتی حاصل بیشتری داشته باشد.

اول اینکه صنایع داروسازی اگر از کنترل‌های دولتی و مدیریت دولتی نجات پیدا کند بشکل انفجاری نقش خود را در داخل و منطقه ایفا خواهد نمود و صد البته برای تدوین برنامه استراتژیک نیاز به بهره برداری از تمام نیروهای خلاق فعلی در قالب کمیته‌ای با اختیارات تام، در نهایت ریاست جمهور و تصمیم‌گیری کلان نگر دارد. دوم اینکه تکنولوژی و دانش فنی پایه و اساس نوآوریهای اقتصادی است و صنایع عقب‌مانده از تکنولوژیهای روزآمد نمی‌توانند هویت کیفی بخود گیرند و جهان شمول گردند. بنابراین عزم ملی نیاز است تا با عقلانیت تمام و کمال و نگرش اقتصادی و دراز مدت از توانمندیهای فنی و علمی بین‌المللی که بخوبی در دسترس است در زمینه بازسازی و نوسازی صنایع داروسازی استفاده گردد.خوشبختانه صنعت داروسازی کشور ذات با انگیزه و نگاه استراتژیک دارد و مدیران آن جهاندیده و توانایی استفاده از الگوهای تجربه شده در کشورهایی مثل هند و چین و سایر جاها را دارند. دوم اینکه امروزه برند، جایگزین منابع خدادادی و ثروتهای زمینی گردیده ‌است. کشورهایی که صاحب برندهای معروف هستند می‌توان گفت، موزه‌هایی درست کرده‌اند که مرتباً توریست از آنها دیدن می‌کند و با پرداخت ورودی، منبع و ثروت تمام نشدنی ایجاد می‌شود. مارکها و برندها امروز توانمندی کشورها را دامن می‌زنند. بجای نفت ایران، فرانسه پیرکاردین، ایوسن لوران و دوپونت را دارد و ایتالیا گوچی، ورساچه و فراری را دارد. بنابراین شک نیست که راه آینده صنعت داروسازی در بازار رقابت از برند ژنریک ساز، خواهد گذشت امروزه 30 درصد فروش شرکت اسوه را اسویکس می‌پوشاند که هرساله سهم آن بیشتر گردیده و بیشتر از 50 درصد بازار کلوپی تگرول را بخود اختصاص داده است. چهارم اینکه بطور کلی بایدتفکیک مصرف‌کننده از تولیدکننده در نحوه قیمت‌گذاری و پرهیز از پرداختن به روشهای تاریخ گذشته می‌تواند توان اقتصادی صنعت داروسازی را با نگرش به بازارهای جهانی دگرگون سازد. و درنهایت اینکه در این ورطه، بازپروری و توسعه منابع انسانی نیز از اولویت برخوردار است

حال که اشاره ای به بحث برند سازی در حوزه دارو داشتید، پیاده سازی اصول بازاریابی در حوزه دارو را چگونه می دانید؟آیا بازاریابی در حوزه دارو دارای خطوط قرمز است؟

ببینید دنیای امروز تدریجاً مردم را بحال خود گذاشته که کسب و کار حرفه‌ای و اخلاقی را پایه‌ریزی نمایند و این کسب و کار آزاد فقط در گرو ساختن کالاهای کیفی و رقابت علمی و سرشاخ شدن برندها در بازار  داخلی و خارجی معنی پیدا می کنند امروزه علمی که این پدیده را هدایت می‌کند، بازاریابی است که در عرصه داروسازی نقش مهمی ایفا می‌کند و بدون آن عرصه سالم رقابت هرگز پدید نخواهد آمد.البته مسلما حوزه دارو بدلیل اینکه با جان مردم مواجهه دارد باید مبتنی بر اصول اخلاقی و منفعت ملی باشد.

بسیاری از صاحبنظران اقتصادی، عدم حمایت حداکثری نظام بانکی از صنعتگران را یکی از دلایل تشدید فشار بر حوزه تولید و تجارت کشور می دانند.لطفا در خصوص مطالبات و توقعات صنایع دارویی از نظام بانکی توضیح بفرمایید.

حاکمیت بجای دخالت در صنایع داخلی و فن‌آوریهای نوین، می‌بایستی نقش حمایتی بخود گیرد که در این نقش پرداختن به تراز پرداختها از جمله پیش پرداخت برای خریدهای دولتی، اعتبارات کم کارمزد، کمکهای تشویقی و همچنین کنترل نقدینگی و تورم را در کنار سرمایه‌گذاری در فن‌آوریهای نوین و کنترل ادغامها و جلوگیری از تراستها دانست که در حال حاضر کمتر توجهی در این زمینه شده است.

در هر صنعت و تجارتی  برخی نگرشهای نادرست وجود دارد که همچون مانعی بر مسیر رشد و توسعه آن حوزه سنگینی می کند،در خصوص نگرش های منفی در صنایع دارویی کشورمان توضیح بفرمایید.

پیش از پرداختن به نگرش های منفی در گام نخست واقعا باید بررسی کنیم که چگونه کشورهایی نظیر چین و هند که هر دو کشور از فقیرترین و ناتوانترین کشورها در نیم قرن پیش در صنعت داروسازی بودند با نگاه به بیرون مرزهای خود هر چند که جمعیت میلیاردی داشتند توانستند در عرصه داروهای ژنریک سرآمد گردند. اگر الگوهای انها را به دقت بکار بندیم شاید پاشته آشیل رشد آینده صنایع داروسازی ما چنین پدیده ای باشد. در آن زمان کشور ما صنایع خوبی تحت لیسانس کمپانیهای چند ملیتی داشت و رقابت در بازاریابی به نهایت رشد خود رسیده بود.ما باید مسیری که آنها طی کرده اند را مطالعه کنیم.اما بطور اجمالی بعد از 40 سال خدمت در صنایع داروئی و عرصه‌‌های مختلف داروسازی شک ندارم که بطور کلی رانت خوارای و کسب درآمد سرشار و سریع از بازرگانی دارو همواره یکی از آفت های فعالیت های انحصاری بوده است،  در کنار آن قدر منابع انسانی فرهیخته را آن چنان که شایسته بوده ندانسته ایم .غفلت در توانمندسازی نیروهای کارآفرین نیز یکی دیگر از آفتهایی است که متوجه صنایع دولتی است. از منظر دیگر سیاست زدگی بجای نگاه اقتصادی در بنگاه های صنعتی که با محصولات سلامت محور نظیر دارو ارتباط دارند  نیز مزید بر علت شده است.

منبع:نشریه درمان یاب