مناقبی، رئیس مجمع واردات با اشاره به ناکامی طرح برچسب اصالت در مقابله با قاچاق گفت: «500میلیارد تومان صرف طرحی شد که بعد از ۶ سال در حد یک برچسب باقی مانده و نهتنها در مقابله با قاچاق مؤثر نبوده بلکه موجب تطهیر قاچاق و اصالت دادن به کالاهای غیراصیل شده است.»
از طرح برچسب اصالت، بهعنوان یک راهکار تفکیک کالای اصلی از کالای تقلبی و قاچاق انتقاداتی شده است و منتقدین این طرح، آن را در حد یک برچسب میدانند. مناقبی، رئیس مجمع واردات با اشاره به ناکامی طرح برچسب اصالت در مقابله با قاچاق گفت: «500میلیارد تومان صرف طرحی شد که بعد از ۶ سال در حد یک برچسب باقی مانده و نهتنها در مقابله با قاچاق مؤثر نبوده بلکه موجب تطهیر قاچاق و اصالت دادن به کالاهای غیراصیل شده است.»
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه همشهری نوشت: خبرگزاری مهر گزارش داد که واردکنندگان کالاهای سلامتمحور، از زیرساخت ضعیف الکترونیکی و اینترنتی جهت مانیتورینگ(کنترل) برچسب اصالت و پاسخگویی به استعلامها انتقاد کردهاند.
یک واردکننده به خبرنگار این خبرگزاری گفت: شرکتها پس از هزینه بالایی که برای دریافت و نصب این برچسبها پرداخت میکنند، باید پیگیر فعالشدن آنها روی محصولات خود باشند و با این همه باز هم هر لحظه ممکن است شاهد پاسخهای نادرست سیستم پشتیبان برای کالای خود باشند. وزارت بهداشت از سال 1388نصب برچسب روی کالاهای سلامتمحور وارداتی را اجباری کرد. در سال 1391برای اجرای بهتر طرح مبارزه با قاچاق، تفاهمنامهای بین وزارت بهداشت، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و وزارت صنعت امضا شد. این طرح، به دلایلی مثل اجرای ناقص و رواج برچسب تقلبی در بازار نتیجهبخش نبود و به گفته عبداللهی، معاون سازمان غذا و دارو، پایان یافتن زمان تصدی دولت قبلی و همزمانی اجرای این طرح با طرح شبنم، ازجمله دلایل توقف آن بود. با اجرا نشدن این طرح وزارت بهداشت طرح جدیدی به نام «طرح شناسهگذاری کالا» یا «رهگیری، ردیابی و کنترل اصالت» را که بهعنوان «برچسب اصالت» شهرت یافته، از یکسال قبل اجرایی کرد. در این طرح برای هر بسته کالا شناسنامهای الکترونیک تهیه میشود تا در هر زمان و مکانی، بهوسیله یکی از روشهای تلفن همراه، اینترنت، پیامک و تلفن، قابلیت استعلام اصالت آن وجود داشته باشد.
وضعیت قاچاق در کالاهای سلامتمحور
کل قاچاق در اقتصاد ایران تا 25میلیارد دلار تخمین زده شده است. رئیس سازمان غذا و دارو تخمین میزند که حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد بازار دارو، لوازم آرایشی - بهداشتی، مکملها و تجهیزات پزشکی قاچاق است. بهگفته دیناروند، کمترین میزان قاچاق در دارو و بیشترین میزان در حوزه آرایشی است که حدود ۵۰ درصد آن قاچاق است و حجم ریالی قاچاق در کل بازار سلامت ۳۰ هزار میلیارد ریال است. وی درباره وضعیت قاچاق در حوزه غذا نیز گفته است: «بازار داخلی غذا تقریبا 4برابر کل حوزه سلامت است که متأسفانه در آنجا هم شاهد پدیده قاچاق هستیم.» البته او در این زمینه تخمینی نمیزند.
کشمکشها در طرح برچسب اصالت کالا
از طرح برچسب اصالت، بهعنوان یک راهکار تفکیک کالای اصلی از کالای تقلبی و قاچاق انتقاداتی شده است و منتقدین این طرح، آن را در حد یک برچسب میدانند. مناقبی، رئیس مجمع واردات با اشاره به ناکامی طرح برچسب اصالت در مقابله با قاچاق گفت: «500میلیارد تومان صرف طرحی شد که بعد از ۶ سال در حد یک برچسب باقی مانده و نهتنها در مقابله با قاچاق مؤثر نبوده بلکه موجب تطهیر قاچاق و اصالت دادن به کالاهای غیراصیل شده است.»
انحراف در برچسبها
23شرکت فعال در زمینه ارائه خدمات برچسب اصالت دارای مجوز هستند. برخی از این شرکتها در انجام وظایف خود مرتکب تخلف شدهاند؛ معاون نظارت و برنامهریزی سازمان غذا و دارو نیز در گذشته، با تأیید خطاهای مشاهدهشده در اصالت، نسبت به لغو مجوز شرکتهای مجری متخلف هشدار داد.
درخواست توقف طرح
مسعود خوانساری، رئیس اتاق تهران نیز در اواخر آبان در نامهای به رئیس سازمان غذا و دارو با ارائه دلایل ۱۰گانه مانند وجود برچسبهای تقلبی در بازار، تحمیل هزینههای هنگفت برای تأمینکنندگان اقلام یادشده، ایجاد تأخیر در خدمترسانی به مشتریان و بیماران، ایجاد رانت و امکان سوءاستفاده برای شرکتهای تولیدکننده برچسب و... توقف اجرای طرح نصب برچسب کنترل سلامت و اصالت کالاهای حوزه سلامت را خواستار شد. اما رئیس انجمن مسئولان فنی شرکتهای واردکننده گفت: این طرح، افزایش آگاهی مصرفکننده را فراهم میکند و با تشخیص اصل از غیراصل بودن کالا، تقاضای کالای قاچاق در بازار خودبهخود کم میشود و در نهایت کاهش قاچاق توسط سودجویان را در پی دارد.
طرح کنترل اصالت چیست؟
در این روش رهگیری محصولات در کنار کنترل اصالت انجام میشود و در این میان برای محصولات نیازی به برچسبزدن نیست و تولیدکننده میتواند در مرحله تولید روی جعبه بارکد دوبُعدی را چاپ کند. البته تولیدکننده میتواند این بارکد را بهصورت برچسب روی محصولات بچسباند. حُسن این کار این است که کل فرایند میتواند توسط دستگاههای نظارتی مانند وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو و همینطور خود تولیدکننده رهگیری و ردیابی شود. مردم میتوانند با یک نرمافزار در تلفن همراه خود فرآوردهای را که خریداری میکنند، کنترل کرده و از تاریخ انقضا، محل تولید و اصالت آن آگاه شوند. برخیها میتوانند برچسب تقلبی را روی محصولات خود بچسبانند؛ اما فراموش نکنید زمانی که بارکد دوبُعدی از طریق نرمافزار چک شود، خریدار متوجه خواهد شد که محصول تقلبی است.
توزیع داروی قاچاق، بلای چشم بیماران
اسفندماه سال گذشته، تزریق داروی «آواستین» تقلبی و قاچاق به چشم 16بـیـمار در یـکـی از بیمارستانهای دولتی تهران، سبب آسیب جدی به آنها شد. در حالی این داروی تقلبی وارد یک بیمارستان دولتی شده بود که از یکماه قبل برچسب جدید اصالت کالا اجرایی شده بود و عدمنظارت و کنترل برچسب دارو، منجر به تزریق داروی تقلبی شد. از سرنوشت مقصران این تخلف خبری منتشر نشده است.
|