مشاهده شماره خبر4733

.. اما با این حال هنوز برای اجرای آن هیچ‌گونه اقدام مناسبی انجام نشده است. این در حالی است که هر ساله مسئولان در زمینه ایجاد پرونده‌های دیجیتال در زمینه بهداشت و درمان کشور جملاتی مبنی بر لزوم ایجاد این نرم‌افزار را بیان می‌کنند، اما در عمل هیچ اقدامی در این زمینه مشاهده نمی‌شود.

راه‌اندازی پرونده الکترونیک سلامت از سال ۷۴ در دستور کار دولت‌ها قرار گرفته بود. این امر حتی از سال ۸۷ در برنامه پنجم توسعه گنجانده شده بود، ‌اما با این حال هنوز برای اجرای آن هیچ‌گونه اقدام مناسبی انجام نشده است. این در حالی است که هر ساله مسئولان در زمینه ایجاد پرونده‌های دیجیتال در زمینه بهداشت و درمان کشور جملاتی مبنی بر لزوم ایجاد این نرم‌افزار را بیان می‌کنند، اما در عمل هیچ اقدامی در این زمینه مشاهده نمی‌شود.

به گزارش سلامت نیوز،روزنامه آرمان در ادامه می نویسد: در سال‌های اخیر کشورهای توسعه‌یافته‌ای همچون انگلستان، آلمان، ژاپن، کانادا، آمریکا و... برای ارائه خدمات بهتر به شهروندان خود، در زمینه بهداشت الکترونیکی سرمایه‌گذاری‌های فراوانی کرده‌اند. یکی از خدمات «پرونده الکترونیک سلامت بیمار» است که الگوی جدیدی از ارتباط میان پزشک و بیمار، و پزشک و پزشک است که درمان‌های آنلاین، محرمانه ماندن اطلاعات بیماران، امکان ثبت و نگهداری اطلاعات سلامت بیماران، دسترسی به سوابق پزشکی بیمار و انجام امر تشخیص و تجویز براساس آن، همچنین صرفه‌جویی در زمان و هزینه، جزئی از مزایای آن است. در کشور ما نیز با پیگیری مستمر در سال ۸۷ مبحث پرونده‌های الکترونیک سلامت در ماده ۳۵برنامه پنجم توسعه گنجانده و سال ۸۹ ابلاغ شد تا در طول برنامه پنجم این طرح عملیاتی شود که البته طی مدت یاد شده این مهم به‌ دستاورد قابل توجهی دست نیافته است.

وزیر همچنان امیدوار

مهر امسال وزیر بهداشت از اجرایی‌شدن پرونده الکترونیک سلامت تا یک‌سال آینده خبر داد. حسن‌قاضی‌زاده هاشمی، درحالی از اجرایی شدن این طرح تا یک‌سال آینده خبر داد که آخرین بار در آذر سال گذشته، ریاضی، مشاور او و چهره باسابقه این طرح از اتصال همه بیمارستان‌های دولتی به سامانه پرونده الکترونیک خبر داده و گفته بود: همه ۵۶۰ بیمارستان دولتی و دانشگاهی کشور به سامانه پرونده الکترونیک بیمار مجهز و متصل شده‌اند و از ۱۵ اردیبهشت سال ۹۳همه اطلاعات بیماران در این سامانه ثبت و ضبط می‌شود. ریاضی که از دوره وزارت کامران باقری لنکرانی، مدیر تحقیق و توسعه مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت است، درباره علل به نتیجه نرسیدن ملموس پروژه سلامت الکترونیک طی سال‌های گذشته می‌گوید: یکی از دلایل کند پیش رفتن این پروژه به فراهم نبودن زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری بازمی‌گردد که در این زمینه با چالش جدی در روستاها روبه‌رو هستیم؛ در واقع نتوانسته‌ایم اقدامی انجام دهیم. البته طرح پرونده الکترونیک سلامت یک طرح زیربنایی و درازمدت است و باید حتی آغاز، اتصال و تشکیل پرونده را به‌معنای تحقق طرح بدانیم. مسئول دفتر آمار و فناوری اطلاعات در ادامه از تشکیل ۲۳میلیون پرونده الکترونیک سلامت برای بیش از نیمی از جمعیت کشور خبر می‌دهد و می‌گوید: گرچه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به تعهدات خود در زمینه ایجاد زیرساخت‌های الکترونیک و انتقال داده‌ها عمل نکرده است، اما وزارت بهداشت توانسته در سال جاری و با استفاده از طرح تحول سلامت و با راه اندازی سامانه جدید هوشمند تحت عنوان «شهاب» که به سامانه پرونده الکترونیک سلامت متصل است برای حدود ۳۸میلیون نفر پرونده الکترونیک تشکیل دهد و جهشی چشمگیر در این حوزه ایجاد کند، به‌طوری که هیچ بیمارستانی در پایتخت وجود ندارد که به سامانه پرونده الکترونیک سلامت مجهز نباشد. ریاضی البته پیش‌تر گفته بود: شبکه ملی الکترونیک سلامت (شمس) زیرساخت اصلی ارتباطی بین همه مراکز بهداشتی، تشخیصی و درمانی کشور است که مستقل از اینترنت و بر بستر امکانات ارتباطی کشور با امنیت و سرعت بسیار بالا ایجاد می‌شود. در ضمن بهترین گزینه‌های ممکن و راهکارهای موجود بررسی و مشخص شدند و در این فضا حرکت می‌کنیم که بیمه‌های الکترونیک آنلاین باشند نه آنکه بیمه نامه‌های الکترونیک آفلاین داشته باشیم.

اقدامات مقطعی وزارت بهداشت

یکی از پرستاران بیمارستان امام خمینی (ره) درباره پرونده الکترونیک و لزوم ایجاد این نرم افزار برای تسهیل درمان بیماران می‌گوید: اینکه تمام پرونده پزشکی بیماران در یک نرم افزار جای گیرد اقدام موثری است و به این ترتیب روند درمان به سهولت طی می‌شود. مریم رضایی با بیان اینکه هر از چند گاهی از سوی مسئولان این امر مطرح می‌شود، اما در عمل هنوز هیچ اقدامی انجام نشده است، می‌افزاید: سالیان سال است که در دوره‌های مختلف مساله الکترونیکی کردن خدمات حوزه سلامت کشور مطرح است، به‌طوری که در این زمینه باید به فعالیت‌های مسعود پزشکیان، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وقت اشاره کرد که در سال۸۴ از مقدمات تشکیل پرونده الکترونیک سلامت خبر داد و این امر را یکی از الزامات حوزه بهداشت و درمان کشور نامید. البته این طرح در دوران وزارت کامران باقری لنکرانی و مرضیه وحید دستجردی نیز ادامه داشت، اما اقدامی در این زمینه لحاظ نشد. به گفته او باید توجه داشت که فقط در برنامه چهارم الکترونیک شدن اطلاعات بیماران در ۶۰درصد از ۵۳۰ بیمارستان دولتی کشور اجرا و استانداردهای سیستم پرونده الکترونیک سلامت برای همه مراکز بهداشتی درمانی کشور تدوین شد، اما این اقدام به شکل مقطعی انجام شد.

مرگ و زندگی بیمار فدای بدخطی پزشک

یک پزشک داروساز در یکی از داروخانه‌های حوالی خیابان قائم مقام درباره لزوم تجهیز حوزه بهداشت و درمان کشور به کارت الکترونیک سلامت می‌گوید: وجود پرونده الکترویک سلامت برای بیمار و پزشک به نوعی تسهیل‌کننده شرایط درمان محسوب می‌شود. او می‌افزاید: برای مثال ممکن است بیمار در گذشته عمل خاصی داشته باشد و یا دارو مصرف می‌کند، در این شرایط معاینه او با توجه به پرونده پزشکی‌اش به شکل دقیق تر انجام می‌شود. مهران، پرونده الکترونیک سلامت را نیازی برای کشور می‌داند و معتقد است: هم‌اکنون اغلب آزمایش‌های افراد بعد از گذشت مدتی دیگر در دسترس نیست و نمی‌توان وضعیت سلامتی افراد را طی گذر زمان مورد ارزیابی قرار داد، اما با ایجاد پرونده الکترونیک سلامت دیگر نیازی به بوروکراسی اداری و دیگر تشکیلات وقت‌گیر نیست. به گفته این پزشک داروساز به دلیل بدخطی برخی پزشکان بالطبع برخی مسئولان داروخانه توان روخوانی کامل نسخه را ندارند و به این ترتیب امکان اشتباه وجود دارد. برای مثال چند وقت پیش یکی از همکاران دارویی را به اشتباه به فردی داده بود و به دلیل اینکه شماره تماس بیماران قبل از تحویل نسخه گرفته می‌شود با فرد تماس گرفته شد و این بی احتیاطی را برایش بازگو کردم. این در حالی است که آن فرد باردار بود و بی شک مصرف آن دارو می‌توانست به بهای مرگ و زندگی او یا فرزندش تمام شود، اما خوشبختانه این دفعه به خیر گذشت. این پزشک داروساز وجود برخی اشتباهات را در هر شغلی عادی می‌داند و معتقد است: برخی اشتباهات در شغل پزشکی به بهای مرگ و زندگی افراد تمام می‌شود، با این تفاسیر باید زمینه بروز خطا نیز کاهش یابد. این پزشک داروساز می‌گوید: چندی پیش قرار بود با ایجاد پرونده الکترونیک نسخه‌ها هم به شکل تایپ‌شده در پرونده افراد قرار گیرد و به این ترتیب دیگر جای بروز هیچ اشکال و اشتباهی وجود ندارد. مهران ایجاد پرونده الکترونیک را تسهیل‌کننده روند درمان می‌داند و می‌افزاید: با این اقدامات میزان بروز خطا نیز کاهش می‌یابد.

تمام خرج و مخارج پرونده الکترونیک سلامت

رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران درباره وضعیت ایجاد پرونده الکتروینک در حوزه بهداشت و درمان کشور می‌گوید: ایجاد پرونده الکترونیک در حوزه بهداشت و درمان کشور در شرایطی مطرح است که هنوز بسیاری از پزشکان کشور هیچ تخصصی در زمینه کامپیوتر و چگونگی وارد کردن مشخصات بیمار در سیستم ندارند. ایرج خسرونیا می‌افزاید: عدم تخصص در به کارگیری کامپیوتر باعث شده تا حوزه بهداشت و درمان آن‌طور که باید و شاید از تکنولوژی در حوزه درمان استفاده نکند. به گفته او هم‌اکنون در اغلب بیمارستان‌های دولتی کمبود پرسنل وجود دارد و اگر یک پزشک بخواهد در لحظه هم در سیستم مشخصات بیمار را وارد کند و هم در روز۵۰ بیمار را ویزیت کند، با این شرایط چندان امکان‌پذیر نیست. تحقق این امر فقط در صورت استخدام منشی برای هر پزشک محقق می‌شود.

خسرونیا معتقد است: در حوزه بهداشت و درمان به مرور زمان خدمات‌رسانی‌ها به شیوه الکترونیک و آنلاین خواهد بود. رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران تاکید می‌کند: هم‌اکنون با شرایط موجود در نظام پزشکی ثبت نام الکترونیک برگزار می‌شود، اما با این تفاسیر باز هم ۷۰ درصد پزشکان کشور خواستار ثبت اطلاعات به شیوه دستی و سنتی هستند. او با بیان اینکه ایجاد پرونده الکترونیک نتایج ثمربخش فراوانی را به همراه دارد، می‌گوید: با این اقدام دیگر هیچ لزومی به ایجاد بایگانی یا دفترچه بیمه وجود ندارد و به این ترتیب روند کارها تسهیل می‌شود. به گفته او طی مصاحبه‌های گسترده با پزشکان در بازدیدهای مختلف اکثر آنها ویزیت بیماران را تنها وظیفه خود می‌دانند و انجام دیگر اقدامات جانبی همچون ثبت اطلاعات بیماران در سیستم برایشان چندان قابل درک نیست. این در حالی است که با ایجاد پرونده الکترونیک سابقه درمانی و مشخصات بیمار ثبت می‌شود، اما به دلیل کمبود بودجه و کمبود پرسنل امکان تحقق این امر وجود ندارد. او درباره سیاست‌های وزارت بهداشت برای ایجاد پرونده الکترونیک می‌گوید: اغلب مطالب به شکل شفاهی در این زمینه عنوان می‌شود، اما در عمل مشکلات و نارسایی‌ها بروز می‌کند.