مشاهده شماره خبر7060

به گزارش ایفدانا - Ifdana به نقل از روابط عمومی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی ایران : پنج انگشت با نام علمی  Vitex agnus-castus L. درختچه‌ای به ارتفاع 6-1 متر از خانواده خانواده نعنا (Lamiaceae) است که بومی مناطق مدیترانه‌ای تا غرب آسیا می‌باشد.

گیاه پنج انگشت در ایران نیز به صورت کاشته شده وجود دارد. شاخه‌ها گیاه به شکل چهارگوش، خاکستری و برگ‌های گیاه پنجه‌های، دارای دمبرگ بلند، متقابل-متلاقی و خزان کننده هستند. برگچه‌ها به تعداد 7-5 عدد، سرنیزه‌ای با حاشیة کامل، و دارای طول تا 10 سانتیمتر پوشیده از کرک‌های نمدی در سطح تحتانی می‌باشند.

فرآورده‌های تهیه شده از میوه‌های رسیده و برگ‌های خشک شده گیاه دارای اثرات درمانی تایید شده در بهبود بی نظمی دورة قاعدگی، سندرم پیش از قاعدگی و درد پستان می‌باشند.

گیاه پنج انگشت در منابع معتبر طب ایرانی با نام اَثلَق و دارای مزاج گرم و خشک شناخته می‌شود که خواص متعددی برای ذكر شده كه از آن جمله مي‌توان به خاصیت قابض، مقوي، مدر، كاهنده شهوت و ... اشاره كرد.

عوارض جانبی و هشدارها: گاه مصرف این گیاه ممکن است منجر به بروز جوش شود. خارش، تهوع، استفراغ، خشکی دهان، سردرد، سرگیجه، خواب‌آلودگی، گیجی و اضطراب نیز از جمله عوارض جانبی ناشی از مصرف گیاه مزبور است.

به دلیل اثرات قاعده‌آور گیاه پنج انگشت، مصرف فرآورده‌های حاصل از این گیاه در دوران بارداری و شیردهی ممنوع می‌باشد.

تداخل‌های دارویی: مصرف همزمان این گیاه با آگونیست‌های دوپامین نظیر لودوپا، فنوتیازین، پرگولید، بروموکریپتین، آمانتادین، پرامیپکسول، روپینیرول  و ... ممکن است موجب افزایش اثرات جانبی دوپامینرژیک شود.

بنا بر این مصرف همزمان این گیاه با آگونیست‌های دوپامین ممنوع است. در صورتی که بیمار به صورت همزمان این گیاه را با آگونیست‌های دوپامین مصرف کند، می‌بایست وی را با دقت از نظر علائم ناشی از مصرف بیش از حد آگونیست‌های دوپامین از قبیل تهوع، سردرد، سرگیجه، خستگی، استفراغ و افت فشار خون وضعیتی کنترل نمود.

همچنین مصرف همزمان این گیاه با آنتاگونیست‌های دوپامین نظیر هالوپریدول، پرفنازین، کلرپرومازین و ... ممکن است موجب کاهش اثر داروهای مزبور شود. چرا که به لحاظ تئوری اثر آگونیست دوپامین این گیاه ممکن است با اثر آنتاگونیست‌های دوپامین تضاد داشته باشد و در نتیجه موجب کاهش اثرات داروهای مزبور گردد.

می‌بایست در صورت مصرف همزمان این گیاه با آنتاگونیست‌های دوپامین، وضعیت بیمار از لحاظ برگشت علائم بیماری که پیش از مصرف همزمان گیاه با آنتاگونیست‌های دوپامین توسط این داروها مهار می‌شدند، با دقت کنترل گردد.

با توجه به ملاحظات و مخاطرات مصرف فوق‌الذکر ضروری است، از مصرف خودسرانه فرآورده‌های پنج انگشت اجتناب نموده و پیش از مصرف آنها حتما با پزشک و دکتر داروساز مشورت شود.