دکتر علی فاطمی در گفتوگو با ایسنا، درباره احتمال بازیافتی بودن ماسکهایی که در مراکز غیرمجاز و یا از سوی دستفروشان عرضه میشوند، گفت: توزیع ماسک در داروخانهها و نظارت بر تامین و توزیع ماسک در کشور به درستی انجام نمیشود. ما با یک تناقض مواجهیم. به عنوان مثال تولید ماسک در ایران قبل از کرونا ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار مورد در روز بود، اما بعد از کرونا اکنون به ۷ میلیون در روز رسیده است. طبیعی است که مصرف مردم افزایش یافته، اما چرا این ماسکها از سوی داروخانهها توزیع نمیشوند؟. این موضوع مهمی است.
وی افزود: باید بدانیم که چرا ماسک در اختیار داروخانهها قرار نمیگیرد، اما میبینیم که ابزارفروشیها، سوپر مارکتها و... ماسک فروشی میکنند.
فاطمی با بیان اینکه از طرفی به درستی تاکید میشود که فقط از داروخانهها ماسک بخرید، ادامه داد: چراکه داروخانهها فقط میتوانند از جایی ماسک بخرند که فاکتور رسمی داشته باشد و شرکت پخش مجاز و مورد تایید سازمان غذا و دارو باشد. حتی اگر جایی توزیعکنندهای باشد که فاکتور ارائه دهد، اما این فاکتور از یک شرکت دارای مجوز نباشد، عملا این خرید انجام نمیشود. تقریبا میتوان گفت که میتوان همه کالاها را با اطمینان از داروخانه خریداری کرد اعم از ماسک، مکملهای غذایی، آرایشی و بهداشتی و ...
نایب رییس انجمن داروسازان ایران با بیان اینکه متاسفانه توزیع ماسک به خوبی در همه داروخانهها انجام نمیشود، اظهار کرد: اکنون مردم به دلیل تشدید کرونا به میزان بسیار زیادی به داروخانهها مراجعه میکنند، اما اکنون مدتهاست که ماسک در داروخانهها توزیع نشده است. البته در تهران به نسبت برخی شهرستانها وضعیت بهتر است. هر چند که در تهران هم برخی از داروخانهها کمبود دارند؛ چراکه نیازشان بیش از توزیعی است که انجام میشود.
فاطمی تاکید کرد: حال در همین تهران میبینیم که ماسکهایی کنار پیادهروها، دستفروشیها و ... به فروش میرسد، اما ماسکهایی که در این مکانها به فروش میرسند، اغلب تقلبی هستند. باید توجه کرد که ماسک باید سه لایه باشد و لایه مرکزی آن که اصل کار است، از ملتبلون و از پلیمر خاصی باشد که نقش فیلتر را ایفا میکند. در عین حال ماسکها باید در شرایط کاملا بهداشتی بستهبندی و استریل شده باشند. این موارد از ظاهر ماسک اصلا مشخص نمیشود. احتمال اینکه ماسکهای استفاده شدهای که مردم کنار خیابانها رها میکنند، جمعآوری شده و مجددا تمیز شده و به صورت غیر رسمی به فروش برسد، وجود دارد. در عین حال کانالهای تلگرامی بسیار زیادی به وفور وجود دارند که بدون محدودیت ماسک را با قیمتهای بالا میفروشند و ماسکی که باید ۱۶۰۰ تا ۱۷۰۰ تومان فروخته شود و با قیمتهای ۲۵۰۰ تومانی میفروشند. وقتی به برخی از آنها مراجعه میکنیم میبینیم که از ماسکهای صنعتی و کارخانهای هستند. یعنی ماسکها به طریقی از شبکه رسمی خارج شده و وارد بازار شدهاند.
وی افزود: در عین حال باید توجه کرد که ماسک بیش از چهار تا پنج ساعت به طور مداوم نباید استفاده شود. زیرا منافذ لایه پلیمری ماسک اندازه مشخصی دارند که جلو ورود ویروس را میگیرند. وقتی رطوبت تنفس خیلی زیاد شود، ماسک خاصیتش را از دست میدهد. حال وقتی این ماسک را شسته، اتو کنند و مجددا استفاده کنند، لایه پلیمری یا ملتبلون فوقالعاده حساس است و منافذ از هم باز شده و به راحتی ذرات و از جمله ویروسها از آن عبور میکند. از طرفی مردم خیالشان راحت است که ماسک دارند و فاصلهگذاری اجتماعی را رعایت نمیکنند و این موضوع میتواند منجر به انتقال بیماری شود.
فاطمی گفت: البته فقط هم مشکل استفاده مجدد از ماسکها و یا بازیافت آنها نیست، بلکه گاهی ماسکهایی که مراکزی جز داروخانه تهیه میشوند، ممکن است اصلا استاندارد نباشند. به طوری که در ظاهر شبیه به ماسکهای سهلایه باشند، اما کارایی ماسک سه لایه را نداشته باشد.
وی با بیان اینکه ماسک باید به درستی در داروخانههای سراسر کشور توزیع شود، گفت: بنابراین اگر شبکه توزیع به درستی کار کند، مردم میتوانند به داروخانهها مراجعه کرده و ماسک مورد نیازشان را تامین کنند. البته بخشی از ماسکها هم باید در بیمارستانها و مراکز درمانی توزیع شود. بنابراین اولا مردم باید ماسک را از داروخانهها تهیه کنند، دوما نظارت بر شبکه توزیع، باید به درستی انجام شود.