مشاهده شماره خبر7872

به گزارش ایفدانا و به نقل از روابط عمومی غذا و داروی دانشگاه ایران، علت اصلی بیماری دیابت، کارکرد نامناسب هورمون انسولین در بدن است. هورمونی بسیار مهم که به وسیله لوزالمعده یا پانکراس ترشح شده و وظیفه اصلی آن تنظیم قند خون می باشد. بیماری دیابت، شاخص ترین اختلال پانکراس بوده که منجر به فقدان ترشح یا ترشح ناکافی انسولین و به تبع آن افزایش قند خون می گردد. تزریق انسولین یکی از درمان های دیابت به ویژه دیابت نوع یک و نوع دو کنترل نشده علیرغم مصرف داروهای خوراکی کاهنده قند خون می باشد.
 
انواع انسولین ها:
۱- انسولین سریع اثر (Rapid acting) با شروع اثر بسیار فوری و طول اثر کوتاه : مانند لیسپرو (با نام تجاری هومولوگ)، آسپارت (با نام های تجاری نوورپید- نوولوگ)، انسولین مخلوط آسپارت و آسپارت پروتامین (نوومیکس)، گلولیزین (اَپیدرا)
۲- انسولین کوتاه اثر (Short acting) با شروع اثر فوری : مانند رگولار
۳- انسولین متوسط اثر (Intermediate acting) : مانند ایزوفان، NPH
۴-انسولین طولانی اثر (Long acting) با شروع اثر آهسته : مانند گلارژین (با نام های تجاری لانتوس- بازالین- توجئو)، دِتِمیر(لِوِمیر)
 
نکات مهم در تزریق ویال های انسولین :
۱. سرنگ ­های انسولین موجود در بازار ۱ سی سی بوده که  ۱۰۰ واحدی می باشد. درجه بندی ­های بزرگ هر درجه ۱۰ واحد و هر درجه کوچک ۲ واحد را نشان می­دهد .

۲. قبل از تزریق ویال های سوسپانسیونی و شیری رنگ مانند NPH باید آن را به صورت دورانی بین دو کف دست حدود ۱۰ مرتبه حرکت داد تا میکس شوند (از تکان دادن ویال پرهیز شود). در مورد انسولین های شفاف مانند رگولار و آسپارت نیازی به انجام این حرکت نیست. 

 ۳. پیش از کشیدن میزان معینی از ویال در سرنگ بهتر است به اندازه حجم مورد نظر انسولین، هوا وارد سرنگ کرده و در ویال تخلیه گردد (جهت پیشگیری از ایجاد خلاء در داخل ویال و تسهیل کشیدن دارو داخل سرنگ)، سپس ویال را برعکس کرده و انسولین به داخل سرنگ کشیده شود. برای مثال، در صورت نیاز به تزریق ۱۰ واحد از هر یک از انسولین های اِن پی اچ و رگولار ابتدا در حالیکه به شکل زیر ویال به صورت عمودی میباشد، ۱۰ واحد هوا به داخل ویال اِن پی اچ تزریق نموده، سر سوزن  را خارج و این عمل را برای  ویال رگولار نیز تکرار نمایید. سپس در حالیکه سر سوزن داخل ویال انسولین شفاف رگولار میباشد، ویال را برگردانده و دوز مورد نظر را به داخل سرنگ می کشیم. حال سر سوزن را خارج نموده و انسولین شیری رنگ اِن پی اچ را وارد سرنگ میکنیم. برای خروج حباب های هوا موجود در سرنگ، آن را به گونه اي نگه دارید که سوزن به سمت بالا باشد و به بدنه سرنگ چند ضربه کوچک با نوك انگشتتان وارد کنید که حباب بالا بیاید و سپس با فشار دادن پیستون سرنگ به سمت بالا حباب ها را خارج کنید (باید توجه داشت هیچگاه سر سوزن آغشته به انسولین شیری رنگ را داخل ویال انسولین شفاف نکنیم زیرا این امر منجر به تشکیل رسوب در ویال انسولین رگولار می گردد).
 
 
نکات مهم در تزریق قلم های انسولین :
دو نوع قلم انسولین در بازار دارویی موجود است :
نوع اول یکبار مصرف بوده و با اتمام انسولین، قلم را باید دور انداخت.
نوع دیگر را میتوان پس از تعویض محفظه انسولین (کارتریج)، مجدداً مورد استفاده قرار داد.
 
* برای آماده سازی قلم های انسولین به ترتیب مراحل زیر را انجام دهید :
 ۱. در مورد قلم های سوسپانسیونی مانند نوومیکس، پیش از هر بار تزریق ۱۰ مرتبه مطابق تصویر قلم را بین دو کف دست به صورت چرخشی حرکت دهید تا انسولین ها کاملاً مخلوط شده و آماده تزریق شود.
 
   ۲. برای انتخاب سرسوزن با شماره مناسب، محل و زاویه مناسب برای تزریق حتماً لازم است با پزشک خود مشورت کنید (عموماً با توجه به میزان چربی زیر پوستی متفاوت در افراد با سنین مختلف و میزان BMI و جثه فرد، سرسوزن ۴ میلی متری برای کودکان، ۵ میلی متری برای تزریق بازو در افرادی که خیلی چاق نیستند، ۶ میلی متری برای افراد چاق تر و ۸ میلی متری برای تزریق در شکم می تواند مناسب باشد) .
 
 * محل های مورد استفاده برای تزریق انسولین (ویال و یا قلم) عبارتند از :
- در بین اندام‌ها برای تزریق انسولین، شکم در اولویت قرار دارد، زیرا انسولین از این بخش از بدن سریع‌تر و مطمئن‌تر جذب می‌شود و نسبت به سایر نواحی بدن نیز در دسترس تر است. برای تزریق، جایی پایین دنده­‌ها و با فاصله حدود ۵ سانتی‌متر از اطراف ناف را انتخاب کنید.
- ناحیه دوم، قسمت دارای چربی پشت بازو است که بین شانه و آرنج قرار دارد.
 - ناحیه سوم، قسمت بالایی و خارجی ران در منطقه‌ای حدود ۱۰ سانتی‌متر زیر لگن و ۱۰ سانتی‌متر بالای زانو می باشد.
- آخرین ناحیه، بخش بالایی و خارجی باسن به سمت پهلوها می باشد.
 
 
۳. درپوش قلم انسولین را بردارید.
پوشش خارجی سرسوزن یکبار مصرف را جدا کنید (تصویر۱) و سوزن را به صورت مستقیم به قلم متصل کنید (توجه داشته باشید اگر سوزن را در هنگام اتصال، مستقیم نگه ندارید ممکن است موجب آسیب به قلم و در نتیجه نشت انسولین یا شکستن سوزن شود. پیچاندن، ضربه زدن یا فشار دادن سوزن برای اتصال به قلم بستگی به نوع قلم دارد) (تصویر۲). ابتدا درپوش بزرگ خارجی سرسوزن را برداشته و آن را برای جدا کردن سرسوزن از قلم پس از تزریق کنار بگذارید (تصویر۳) و سپس درپوش کوچکتر را برداشته و دور بیندازید (تصویر۴). حال قلم آماده تزریق می باشد.
 
۴. انجام تست ایمنی: حباب گیری
در طی استفاده عادی از قلم ممکن است مقدار کمی هوا در محفظه انسولین جمع شده باشد، بنابراین به منظور جلوگیری از تزریق هوا و اطمینان از مصرف دوز صحیح، بررسی جریان انسولین قبل از تزریق ضروری است.