به گزارش خبرنگار سلامت خبرگزاری تسنیم، فاطمه رخشانی در نشست خبری دومین کنگره ملی آموزش بیمار با اشاره به اینکه «آموزش بیمار» از جمله مهم‌ترین راهکار کاهش هزینه‌های درمان در کشور است، اظهار داشت: تمام کادر پزشکی باید بتوانند با مردم ارتباط خوبی برقرار کنند و آموزش‌های لازم را به بیماران ارائه دهند. با توجه به اهمیت این موضوع، "مهارت‌های ارتباطی در آموزش بیمار" به عنوان یکی از محورهای دومین کنگره ملی آموزش بیمار در نظر گرفته شد.

وی جایگاه آموزش بیمار در نظام سلامت، استانداردها، مدل‌ها و روش‌های آموزش بیمار، فناوری اطلاعات و آموزش بیمار، نقش انجمن‌ها و NGO‌ها در آموزش بیمار و آموزش بیمار و اقتصاد سلامت را از جمله محورهای برگزاری دومین کنگره ملی آموزش بیمار عنوان کرد.

رخشانی افزود: شواهد علمی دنیا نشان می‌دهد که در صورت اهمیت قائل شدن برای مبحث آموزش بیمار می‌توان هزینه‌های درمانی را کاهش داد. به همین دلیل است که دنیا به شدت روی این بحث کار می‌کند. سازمان مردم نهاد و انجمن‌های علمی نقش بسیار مهمی در موضوع آموزش بیمار دارند. در مجموع تنها راه ما برای کاهش هزینه‌های درمان آن است که خود بیمار مسئولیت مراقبت از خود را بپذیرد.

وی در این باره افزود: یکی از علل افزایش سهم جیب مردم در پرداخت هزینه‌های سلامت آن است که بیمار در برخورد با سیستم درمانی ایران آموزش نمی‌بیند که چطور در مقابل سلامتی خود برخورد کند. از طرف دیگر بیمار به پزشک اطمینان نمی‌کند. مطالعات نشان داده زمانی که یک بیماری برای نخستین بار در فرد تشخیص داده می‌شود، فرد مربوطه به تشخیص اول اطمینان نکرده و به حدود شش یا هفت پزشک مراجعه می‌کند. یکی از شعارهای دنیا آن است که وقتی تعداد پزشک نسبت به تعداد جمعیت استاندارد می‌شود، پزشکی موفق خواهد بود که بتواند ارتباط بهتری با بیمار برقرار کند. پزشک در ابتدا باید مراقب سلامت مردم باشد و زمانی که این سلامتی از دست رفت، باید برای بازگرداندن آن تلاش کند.

دبیر علمی دومین کنگره ملی آموزش بیمار در عین حال ادامه داد: این در حالی است که اکنون بیشترین موضوعی که از پزشکی ایران می‌بینیم، نسخه‌نویسی و تجویز پاراکلینیک‌های گران قیمت است. از طرف دیگر بیمار باید اطلاعات لازم را در مورد وضعیت سلامتی خود داشته باشد. جزو حقوق بیمار است که درمان مورد نظر خود را انتخاب کند. اما متاسفانه پزشکی ما از بالا به پایین است و بیمار در درمان شریک نمی‌شود.

رخشانی در این باره افزود: به همین دلیل است که بسیاری از داروهایی که تجویز می‌شود، بیمار به توصیه دیگران داروها را مصرف نکرده و درمان را رها می‌کند چرا که آموزش‌های لازم در مورد مصرف داروها در زمان تجویز داروها به وی داده نشده است. البته باید گفت بخش عمده پرداخت از جیب مردم نیز به دلیل داروست. از طرف دیگر در جریان آموزش، اضطراب بیمار نیز کاهش می‌یابد. ما تمام تلاشمان آن است که این اقدام در نظام سلامت نهادینه شود.

وی تاکید کرد: از این برزخ هزینه‌های بالای نظام سلامت عبور نخواهیم کرد، مگر اینکه قبول کنیم بخشی از مسئولیت درمان باید به خود بیمار واگذار شود و آموزش‌های لازم به وی ارائه شود.

دبیر علمی دومین کنگره ملی آموزش بیمار بر لزوم توجه به مهارت‌های ارتباطی در نظام آموزش پزشکی کشور تاکید کرد و گفت: اصل شکایات مردم از مباحث درمانی‌شان به چگونگی برخوردها مربوط می‌شود. باید گروه‌های مختلف پزشکی، آموزش‌های لازم را دریافت کنند. بنابراین تنها پرستاران نیستند که باید آموزش ببینند، بلکه تمام گروه‌های پزشکی باید مهارت‌های ارتباطی را فرا گیرند و به مقوله آموزش به بیمار توجه کنند.

رخشانی همچنین ادامه داد: مباحث قانونی در زمینه آموزش بیمار نیز در دومین کنگره ملی آموزش بیمار مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

وی بر لزوم پوشش بیمه‌ای مقوله آموزش بیمار تاکید کرد و گفت: در تمام دنیا بیمه‌ها هزینه‌های مربوط به آموزش بیمار را می‌پردازند، چرا که در این صورت ناچار نخواهند بود که هزینه‌های ناشی از عوارض بیماری را پرداخت کنند. نمی‌دانم چه زمانی به این موضوع در ایران می‌رسیم.

رخشانی تاکید کرد: مطالعات دنیا ثابت کرده در صورتی که به بیمار آموزش دهیم که چگونه از خود مراقبت کند، 50 درصد مراجعه به پزشک، 50 درصد بستری و 50 درصد مصرف داروها کاهش می‌یابد و همچنین حدود 40 درصد غیبت از محل کار کاهش می‌یابد. این در حالی است که اکنون بیمار دیابتی ما ممکن است هر ماه یک بار در بیمارستان بستری شود، چرا که آموزش‌های لازم در مراقبت از خود را دریافت نکرده است. متاسفانه بیمار نیز این آموزش‌ها را حق خود نمی‌داند.

دبیر علمی دومین کنگره ملی آموزش بیمار خاطرنشان کرد: به دنبال آن هستیم که وزارت بهداشت را متقاعد کنیم که برای آموزش بیمار نیز یک انجمن علمی داشته باشیم تا بتوانیم اقدامات مربوط به این موضوع را پیگیری کنیم. همچنین پیگیریم که ساختاری برای این مبحث در وزارت بهداشت ایجاد شود.

آموزش به بیمار حق و حقوق بیمار است که به کاهش هزینه های درمان هم منتهی می‌شود

در ادامه این نشست عبدالرحمان رستمیان رئیس دومین کنگره ملی آموزش به بیمار با اشاره به برگزاری دومین کنگره ملی آموزش بیمار از 18 تا 20 دی ماه در مرکز همایش‌های مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره)، گفت: هدف از برگزاری این کنگره آن است که آموزش به بیمار را در نظام سلامت کشور نهادینه کنیم.

وی با اشاره به شواهد تحقیقاتی افزود: آموزش به بیمار به ویژه بیماران مزمن نقشی اساسی در کاهش هزینه‌ها و اثربخشی درمان دارد. در مجموع آموزش به بیمار امری هزینه‌ اثربخش است. از طرف دیگر این مقوله جزو حق و حقوق بیمار است و باید در نظام سلامت پیاده شود.

رستمیان ادامه داد: باید فرآیند آموزش به بیمار را در تمام قسمت‌های نظام سلامت بکار بگیریم. به عنوان مثال در اعتباربخشی بیمارستان‌ها، قسمتی را در زمینه آموزش به بیمار در نظر گرفته‌اند. هر چند این موضوع ارزشمند است. اما باید بیشتر به آن توجه شود. در برخی کشورها مرکز تحقیقات آموزش به بیمار راه‌اندازی شده و مفاد آموزشی این مقوله طراحی شده است. در ایران نیز برخی بخش‌ها‌ به این مقوله وارد شده‌اند اما لازم است بیشتر در این زمینه کار شود.

وی بر لزوم اهمیت آموزش به بیمار در زمان قبل، حین و پس از بستری، ادامه داد: برای مطب‌ها و کلینیک‌ها نیز می‌توان مقوله آموزش بیمار را طراحی کرد. در مجموع از هر فرصتی باید برای آموزش بیمار استفاده کرد تا یک بیمار توانمند داشته باشیم که آگاهی داشته باشد و بتواند مسئولانه در مقابل بیماری‌اش عمل کند.

رئیس دومین کنگره ملی آموزش به بیمار افزود: آموزش به بیمار نوعی سرمایه‌گذاری است و برگزاری این کنگره جهت تشویق و تقویت این موضوع است. رسانه‌ها جایگاه بزرگی در زمینه شناساندن اهمیت آموزش به بیمار دارند.

وی در این باره ادامه داد: برخورداری بیمار از اطلاعات تغذیه‌ای، فعالیت بدنی، مدیریت استرس، اطلاعات دارویی و ... بسیار اهمیت دارد چرا که در صورت برخورداری از اطلاعات کافی، می‌تواند از درمانی اثربخش برخوردار باشد.

رستمیان در عین حال بر لزوم در اختیار داشتن متریال‌های آموزش به بیمار به زبان ساده تاکید کرد و افزود: هر چند برخی از انجمن‌های علمی تخصصی در این زمینه وارد شده‌اند، اما لازم است تمام انجمن‌های علمی تخصصی این موضوع را جدی بگیرند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، دومین کنگره ملی آموزش به بیمار در تاریخ 18 تا 20 دی در مرکز همایش‌های مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.