مشاهده شماره خبر920

مناظره چالش‌های کمبود  بودجه و مدیریت نظام سلامت با موضوعات مختلفی از قبیل مدیریت ناکارآمد،چندپاره بودن سیستم ها ویکپارچه نبودن بودجه درمان ، ناکارامدی بیمه‌های مکمل، کاربرد غلط از تئوری‌های درست وتجدید نظر درتامین منابع سلامت برگزارشد.

این  مناظره شب گذشته  با حضور، مسعود پزشکیان عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، ایرج حریرچی معاون توسعه و منابع وزیر بهداشت، داوود دانش جعفری مشاورعالی وزیر بهداشت ،صفی خانی پزشک عمومی و کارشناس اقتصاد سلامت، و احمد میدری معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از شبکه یک سیما پخش شد.

یک درصد کاهش هزینه ها=700 میلیاردتومان اعتبار!

ایرج حریرچی معاون توسعه مدیریت و منابع نظارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به اینکه طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران وظیفه تأمین و تولید سلامت بر عهده وزارت بهداشت و در حوزه بالادستی دولت است ،گفت: باید هزینه‌های سلامت از جیب مردم حداکثر 17 تا 30 درصد باشد ولی متأسفانه بین 60 تا 70 درصد از هزینه‌های سلامت توسط مردم تأمین می‌شودکه برای هر یک درصد کاهش از هزینه‌های سلامت از جیب مردم باید دولت 600 تا 700 میلیارد تومان اختصاص دهد .

به گفته وی ،هزینه‌های سلامت در سال 93 حدود 70 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است که این مبلغ 6 درصد از تولید ناخالص ملی را تشکیل می‌دهد. سرانه حوزه سلامت با دلار غیر بین‌المللی 346 دلار و با دلار بین‌المللی 926 دلار است.

معاون وزیر بهداشت تاکید کرد:سهم بهداشت ودرمان از بودجه 92 از 11درصد به 15 درصد رسید که قدم خوبی است اما کافی نیست وباید  از محل هدفمندی کمک جدی به سلامت شود و اگر مدیریت‌ها اصلاح نشود مشکلات همچنان ادامه خواهد داشت.

جایگاه سلامت را کم دیده ایم!

دانش‌جعفری در مورد سوالی که ابتدای برنامه در مورداینکه مشکل ما  تأمین منابع است یا مدیریت گفت: باید بگویم که ما هردومشکل را داریم وبه نظر می رسد هردوراهکار به طور موازی دنبال شود.

وی درخصوص منابع درآمدی و پولی که برای سلامت کشور هزینه می‌شود در مقایسه با سایر کشورها گفت : ایران جزو کشورهای متوسط درآمد است و در سایر کشورها 6 درصد تولید ناخالص که برابر 384 دلار است صرف هزینه‌های سلامت می‌شود.این در حالی است که در سال‌های اخیر در ایران 5.3 درصد تولید ناخالص داخلی که حدود 305 دلار را شامل می‌شود به هزینه‌های سلامت اختصاص یافته است که کم است.

دانش جعفری خاطرنشان کرد: اگر در کشورهای مشابه خود از لحاظ درآمد بخواهیم مقایسه‌ای داشته باشیم، در کل کشورهای دنیا اگر صد بار در سلامت هزینه می‌شود 40 درصد مخارج خصوصی است و 60 درصد مخارج عمومی است.

وی افزود: این در حالی است که در ایران در حال حاضر 60 درصد هزینه‌های سلامت توسط منابع خصوصی و 40 درصد توسط منابع عمومی تأمین می‌شود.به گفته وی همچنین در مقایسه با کشورهایی که درآمد مشابه با ایران دارند 44.5 درصد هزینه‌های سلامت توسط منابع خصوصی و 55.5 درصد به واسطه بهره‌گیری از منابع عمومی تامین می‌شود.

مشاورعالی وزیربهداشت تصریح کرد: این امر بیانگر این است که در هزینه‌های خود جایگاه سلامت را کم دیده‌ایم و باید در سیاستگذاری‌ها در آینده این مسئله اصلاح شود به گونه‌ای که بتوانیم منابع حداقلی لازم را تامین کنیم.

تامین منابع سلامت ،نیازمند تجدید نظر!

حمیدرضا صفی‌خانی مشاور اسبق وزیر رفاه مهمترین مشکل کنونی نظام سلامت کشور را درک نشدن نقش دولت در سلامت از سوی دولت‌های گذشته دانست و گفت: این مشکل ربطی به ادوار دولت ندارد چرا که آنها در مجموع نتوانستند نقش خود را در نظام سلامت درک کنند.

وی با اشاره به قانون اساسی نظام سلامت و ارائه خدمات بهداشت و درمان را حق مردم و وظیفه حاکمیت دانست وافزود: شاخص‌ها نشان می‌دهد که ما در این زمینه خوب عمل نکرده‌ایم.

صفی خانی رتبه ایران را در زمینه عدالت تأمین منابع مالی نظام سلامت 112 از 191 کشور عنوان کرد و گفت: به عقیده من ساختار سیاستگذاری سلامت کشور ما پراکنده است و به هیچ وجه یکپارچه نیست.این امر موجب افزایش سهم مردم در پرداخت‌ها و توزیع بی‌عدالتی شده است لذا در سیاست‌های و تأمین منابع نظام سلامت نیازمند تجدیدنظر هستیم.

متولی سلامت یک دستگاه ،توزیع بودجه‌ بین 17دستگاه !

احمد میدری با تاکید براینکه ،آن‌چیزی که در بودجه سال 93 رخ داده تزریق بودجه از منابع مختلف است افرود: با توجه به افزایش نرخ ارز و بدهی وزارت بهداشت و سازمان‌های بیمه‌گر تزریق این بودجه برای اقتصاد درمان ضروری بود تا مراکز درمانی و بیمارستان‌ها طلب‌های خود را وصول کنند اما باید به این نکته اشاره کرد که متأسفانه در ایران دولت به  دستگاه‌های مختلفی بابت درمان ، بودجه می‌دهد.

وی گفت: 17 دستگاه از بودجه عمومی برای درمان استفاده می‌کند و حتی وزارت کشور نیز برای درمان در مواقع بحران نیز بودجه می‌گیرد که باید برای یک کاسه کردن بودجه‌های درمان گام‌های اساسی برداشته شود و مدیریت را یکپارچه کنیم.

الگوبرداری غلط از غرب!

معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت معتقد است ،نظام سلامت کشور ما یک الگوبرداری غلط از نظام غلط بهداشت و درمانی آمریکا است. تنها کشور توسعه یافته‌ای که با نظام بازار آزاد سلامت آن کنترل می‌شود آمریکا است و ما نیز با منابع اندکی که در اختیار داریم آن نظام را تقلید می‌کنیم.

حریرچی با اشاره به اینکه در برنامه چهارم و پنجم توسعه نظام سلامت بسیار مترقی است گفت: در 8 سال گذشته نه تنها در جهت قانون اهداف برنامه پیش نرفته‌ایم بلکه بر عکس نیز عمل کرده‌ایم. باید تولیت نظام سلامت اصلاح و سپس منابع را با یک مدیریت سلامت اصلاح کنیم.

صفی‌خانی با رد این ادعا گفت :نظام سلامت ما آمریکایی نبوده، آمریکایی شده است ما از مدل‌هایمان برای نظام سلامت سوءاستفاده نکردیم ولی خیلی از کشورها با استفاده سالم از نحوه مدیریت سلامت پیشرفت‌هایی در این حوزه داشتند. مدیریت در نظام سلامت فرابخشی است و فقط در وزارت بهداشت رقم نمی‌خورد اگر نابرابری وجود داشته باشد و ثروت در جامعه به خوبی توزیع نشود مطمئناً سلامت مردم آسیب می‌بیند.

صفی‌خانی خاطرنشان کرد: تولیت سلامت یک وظیفه رهبری و فرابخشی بر عهده دارد و وزیر بهداشت اگر رهبر آن باشد باید رئیس جمهور را پشت‌سر خود بیاورد.

مخارج پرداختی توسط مردم بالاتر از متوسط دنیا

دانش جعفری درخصوص هزینه‌هایی که مردم پرداخت می‌کنند و هزینه‌هایی که توسط دولت برای بهداشت کشور صرف می‌شود گفت:در مقایسه با سایر کشورها مخارج پرداختی توسط مردم بالاتر از متوسط دنیا است.

مشاور عالی وزیر بهداشت و درمان کشور با بیان اینکه باید برای سیاست‌گذاری عدم تعادل را به نوعی به تعادل تبدیل کنیم ابراز داشت: راه‌حل این مسئله افزایش مخارج دولت است.

وی با بیان اینکه مخارج دولت به دو طریق بودجه عمومی و هزینه‌هایی که در قالب حق بیمه مردم است تأمین می‌شود اضافه کرد: کارگری که در تأمین اجتماعی تحت پوشش است بخشی از حقوقش صرف هزینه بیمه می‌شود و بخش دیگری را نیز کارفرما و دولت پرداخت می‌کند و تأمین اجتماعی نیز موظف است منابع را برای وی فراهم کند.

در ادامه احمد میدری معاون وزیر کار و تعاون با بیان اینکه بودجه درمان کشور در دستگاه‌های مختلف پخش می‌شود ابراز داشت: صندوق بیمه‌های خاص در ایران یکپارچه نیست.نکته مهم در این میان این است که در زاییده نظام اداری ایران بودجه‌ها در تهران متمرکز می‌شود و به سایر نقاط تقسیم می‌‌گردد و در این میان در تقسیم منابع نشتی‌های زیادی به وجود می‌آید.

میدری با بیان اینکه باید سرانه سلامت در کشور مشخص شود اضافه کرد: تغییر سیاست متمرکز به غیرمتمرکز در ایران همیشه با شکست مواجه شده است چرا که مقوله اقتصاد درمان بحثی پیچیده است که در همیشه عده‌ای سود برده‌اند و عده‌ای زیان دیده‌اند.وی با بیان اینکه نظام اداری با تمرکززدایی به شدت مقابله می‌کند گفت: این امر به این دلیل است که بدنه دستگاه‌ها اجازه این تفویض اختیار را نمی‌دهد، باید کارمندان دولت همکاری کنند تا این تفویض اختیار در مراکز استان‌ها صورت گیرد تا از نشت منابع جلوگیری شود.

نظام ارجاع را با اسم پزشک خانواده خراب کرده‌ایم

 حریرچی با اشاره به اینکه ، مفهوم نظام ارجاع را با اسم پزشک خانواده خراب کرده‌ایم گفت: دیوید کامرون نخست‌وزیر انگلستان دچار بیماری قلبی شد اما با او مانند تمام مردم برخورد کردند و برایش متخصص نیاوردند، بلکه پزشک خانواده او کامرون را معاینه کرد.وی با اشاره به کتاب غرب‌زدگی جلال آل احمد، گفت:‌ ما آنچه از غرب می‌گیریم بد اجرا می‌کنیم.

وی در مورد تأمین منابع مالی نظام سلامت، گفت: بجای اینکه از پول فروش نفت طی چند سال گذشته به نظام سلامت و بیمه پرداخت شود، این پول صرف ساخت مسکن مهر شد.

حریرچی تاکید کرد: کدام رئیس جمهور را سراغ دارید که چند بار در مورد نظام سلامت صحبت کرده باشد. اما رئیس جمهور از ابتدای امسال دوبار راجع به نظام سلامت صحبت کرده‌اند.

حریرچی درخصوص اجرای  سامانه جامع و همگانی نظام سلامت ،گفت : ‌برای این کار 6 گام باید برداشته شود.

حریرچی این گام‌ها را 1. مراقبت‌های اولیه سلامت 2. نظام ارجاع 3. سطح‌بندی خدمات 4. پرداخت در قبال خدمات 5. واگذاری امور خدمات به بخش خصوصی 6. پرداخت مبتنی بر عملکرد با اولویت مناطق روستایی و عشایری عنوان کرد.

لجام گسیختگی بیمه های مکمل

صفی‌خانی  در ادامه این مناظره گفت: چیزی که در عرصه سیاستگذاری ما تأثیرگذار است، تضاد در منافع است که فقط مختص به کشور ما نیست من اگر کت وزارت رفاه را می‌پوشم یک موضع می‌گیرم و اگر کت وزارت بهداشت را بپوشم موضع دیگر.

صفی خانی با انتقاد از عملکرد بیمه‌های مکمل گفت: ما 6 هزار میلیارد تومان پول را در بیمه‌های مکمل ریخته‌ایم ولی آنها لجام گسیخته عمل می‌کنند و اصلاً دانش و تخصص سلامت در بیمه‌های مکمل و سیاست‌گذاری‌هایش وجود ندارد و فقط از این بیمه برای یک عده افراد خاص استفاده می‌کنیم.

صفی‌خانی تصریح کرد: آقای وزیر بهداشت گفت امسال 7 هزار میلیارد تومان در حوزه سلامت کمبود بودجه داریم و هیچ پولی از منابع عمومی دولت نباید صرف کاری شود مگر اینکه همگان از آن بهره ببرند.

پزشک خانواده نیازمند اصلاح ساختارها!

دانش جعفری با تاکید براینکه ،پزشک خانواده یکی از نیازهای کشور است در حالی که باید زیرساخت‌های لازم را برای خواسته‌های موردنظرمان بوجود آوردافزود:بحث اینجاست که در امر پیشگیری معمولاً همه هزینه‌ها متوجه دولت است .وی ادامه داد: یکی از مشکلات نظام آموزشی ما این است که کسی از دانشجویان علاقه‌ای ندارد که در سطح پزشک خانواده بماند و شاید پزشک خانواده آموزش دیده به اندازه کافی نداریم ولی از آن طرف متخصص زیاد داریم.

دانش جعفری بر این نکته تأکید کرد: مردم عادت کرده‌اند برای یک سرماخوردگی ساده پیش متخصص بروند که هزینه زیادی را به خود و دولت تحمیل می‌کند. طبق تحقیقات درآمد یک پزشک خانواده با درآمد یک متخصص در کشورهای مختلف فاصله چندانی ندارد و گاهی اوقات درآمد پزشک خانواده به دلیل تعداد بیشتر بیمار بیشتر است.

درحاشیه مناظره

در ادامه  دکتردانش جعفری مشاور وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا با اخذ مالیات پلکانی پزشکان موافق هستید، گفت: ‌پزشکان نیز مانند سایر اقشار اگر درآمدی دارند باید مالیات آن پرداخت شود و با این اقدام موافق هستم.

در ادامه حریرچی خاطرنشان کرد: در سال‌های اخیر 120 بیمارستان 32 تختخوابی ساخته‌ایم که این از لحاظ اقتصادی و درمانی مقرون به صرفه نیست.

حریرچی افزود: 80 درصد از هزینه‌های بیمارستان‌های خصوصی از راه اجرای بیمه تکمیلی تامین می‌شود که باید در این خصوص نیز اقدامی صورت گیرد.

شایان ذکر است در مناظره شبکه یک سیما با موضوع  بودجه سلامت، بیش از 60 درصد بینندگان در پاسخ به سئوال نظرسنجی، خواستار اختصاص بخشی از مبلغ  یارانه ها به نظام سلامت شدند.

مشاور عالی وزیر بهداشت:

  افزایش منابع حوزه سلامت درصد بیشتری از نیازهای مردمی را پوشش می دهد